Imyibutsa y'ikirundi [3]

Abadapfuye barabonana Abagabo babiri ntibabana mu nzu Abagabo bahurira mu cero ntibahurira mu cibo Abagabo barara kubiri bakarota kumwe Abagabo bararya imbwa zikishura Abagabo ntibaronkera rimwe baba basemana Abakundanye barankana Abakurikiye Inamujandi bajanye na we Abami basangira ingovyi ntibasangira ingoma Abantu n'ibintu ni magiriranire Abantu ni magiriranire Abapfuye akarimbi baragashingirwa Abapfuye urubibe baragororerwa Abarundi basiba kurima ntibasiba kuvuga Abasangira basigana imvyiro Abasangira umusa basangira abansi Abasangiye ubusa bitana ibisambo Abatamvyi ba neza barakurikirana Abatanganya amatako ntibisigira hamwe Abatukanye bararwana Abo umwami yahaye amata ni bo bamwimye amatwi Aboro babiri ntibasangira umwerera Agaciwe karuma Agafuni kabagara ubumwe ni akarenge Agahanga k'umugabo gahuma katavuze Agahemo gatera ikijuju ubwibone Agahimbo kibagiza kwugara Agahinda si uguhora urira Agahugu karimwo abagore ntikabura amazimwe Agakuku karimisha mu rwiri Agakunze babiri karabankanisha Agakurikiwe n'inda ntigakura Agakuru mu tunyegeri ni akavyimvye umutwe kurusha utundi Agakuru ntigaku(ri)ra ubusa Agapfuye kaba gaheze Agapfuye kabazwa ivu Agashaje gashira isoni Agashitsi ka kera kavumbika umuriro Agasozi k'intahanurwa kahiye abagabo babona Agasozi kamanutse inka kaduga iyindi Agaswi katazokura ukerekwa n'urwubi Agati gateretswe n'Imana ntigahenurwa n'umuyaga Agatu gatekeye amahwa karimena Ahakize hitwa inkovu Ahanse ubwana hamera ubwanwa Ahari abagabo ntihagwa ibara Ahari abantu hama urunturuntu Ahari amahoro umuhoro uramwa Ahari umwenge haca umuyaga Ahashashe ingwe akayabu karutsinda impaga Aho (ubuntu) bwamye ntibuhava Aho biraye si ho vyirirwa Aho bwamye ntibuhava Aho imbwa ikubitiwe irahagaruka Aho imbwa ikubitiwe ntihasubira Aho umugabo ahandiwe ni ho yihandurira Aho umukecuru atoye uruhindu ahita mu ruganda Aho umworo yanikiye ntibwuma (ntiryaka, ntiriva) Aho uva ntihakuvako Aho vyiriwe si ho birara Aho wataye iminwe uhata agatemere Ak'i muhana kaza imvura ihise Aka muntu kamara iyagwe Akabando k'ubusaza gacibwa kare kakabikwa kure Akabi gatwengwa nk'akeza Akabigira kabizi (kabibona) karya imboga karitse Akabonye umwe gapfa ubusa Akabura ntikaboneke ni nyina w'umuntu Akadatetswe karotswa Akagoye kokerezwa akagori Akagumye bagumako Akahabaye ntikahava Akahuganiye igicaniro gasibanganya indoto Akaja kwiha inkumbi karusha imbazi kumoga Akaje karemerwa Akaje karusha imbwa kwota kaba gashaka gusha Akaje ntikazira umwe Akamanitswe n'umusaza gatamya umuyabaga Akamasa kazoca inka kazivukamwo Akamenyero kayiraje mu mutego Akameze ku murizo w'imbwa gashirwa kawuciye Akami ka muntu ni umutima wiwe Akana k'umworo kirabura kataroga Akana kari ubwenge gasinzira imbonamwuko Akananiye umugabo kananira n'uyundi Akanse uraheba Akanyaro mu nyama ni ihaha Akanyoni katagurutse ntikamenya iyo bweze Akarago karyana kamenya nyene ko Akaraye kaba kaboze Akarenganyo si ak'ubu Akarenge kaja iyo kavuka ntigahandwa Akarenge mu gusezera kanka gukanda isi Akari kure karya nyene amaguru Akari kure ntikaba indaro Akari mu nda y'ingoma kamenywa n'uwayikanye Akari mu nda y'umugabo gaserurwa n'akari mu nda y'umubindi Akari mu ndya ni yo ndya Akari mu nzu ntikaba isema Akari mu rugo ni ko karuvuna Akarimi kakuresha si ko kakurongora Akarimi karima hanini Akaruta akandi karakamira Akaryana ntikaryamanwa Akaryoshe kahejeje imbeba mw'ibuye Akaryoshe ntigahora mw'itama Akaryoshe ntikarya umwe Akataretse kaba gasema Akatari nk'akandi aba ari ishano Akatavuga ntigahenda akavuga Akazi k'i bwami kica uwicaye Akazikira k'umugabo kazikwa n'isi Akazimiye ntaho katarondererwa Akaziri karizana Akaziri ntikazirikwa Akeza karigura Akeza keza umutima Akihuriye n'ingasiro gatera inda urweze Akosha umusyi kava mu ngasiro Akuzuye ntikamurikwa Amabanga abiri ntabangikan(w)a Amabarankuru yashikanye inyenzi i Buha Amaboko aguha n'ayakurika ntareha Amaboko ashikiriye ubuhiye yibagira umushike Amaboko atareha ntaramukanya Amaboko matindi y'umukobwa asegura uwishe se Amaborogo y'umwagazi ntatera impuhwe ingwe Amacumu arwanya inzara ni amasuka Amacumu aterwa abagabo Amagara aramirwa ntamerwa Amagara aruta amagana Amagorwa ntasiga ayandi Amagorwa si ay'umwe Amagufa abiri ntabangikana mw'itama Amaguru yitangira ku buriri agatahira mu mirambizo Amahasa avyinirwa aho yavukiye Amahera ntiyirirwa aho yaraye Amaherezo y'inzira ni mu nzu Amahoro aba mu nda Amahoro aruta amahonda Amahoro atangurira mu mutima Amahoro ava (ahera) mu nda Amakuru atarimwo umukuru yama ari amazimwe Amanyama arasara ntasaba Amanyama aterwa n'agashambara Amanyama y'ururo ashirira mu ngasiro Amarara ntagura inyama Amaraso ava mu ruguma Amarira ni umuheto w'uruhinja Amasabo aguma nk'amabuye Amasabo akwankiye araba imirazi Amasabo arakiza Amasabo arica Amase ya kera ntahoma urutaro Amasinde y'inkumi ntarara Amaso arasuma ari kure Amaso y'ibikere ntabuza abavoma Amaso y'uwundi ntagushimira umugeni Amaso ya babiri araba kubiri Amasunzu si amasaka Amata y'inkuba anyobwa n'inkumbu Amata y'umworo ni umufa Amate mabi ni ayagiye gusa Amategeko aremera nk'amabuye Amatwi yumva ico umutima ushashaye Amavi y'umushumba ntahangara iziko Amayira abiri yananiye imfyisi Amayira y'ishamba amenywa n'imende Amazi arashuha ntiyibagira i bumbeho Amazi asumira ku mabuye Amazi iyo abaye make aharirwa impfizi Amazi masabano ntamara imvyiro Amenyo aragutwenga ari ayawe Amenyo araryana kandi yera Amenyo aratwenga asize intimba mu nda Amenyo atwengera ku majigo Amenyo ntiyibuka gushimira ingasiro Ameru y'umukwe amara indongoranywa Amishitso y'umugeni yoza inkono icumba Amosozi y'umugabo atemba aja mu nda Amosozi y'umukunzi ava mu rihumye Amunguranka ni yo mazikesha Ba Bwenge bari babiri umwe arapfa Babiri bishe imbwa y'umwami Babiri ntibacibwa inka Bapfana iki barutwa na bamariraniye iki Bareke baze ni kwo kuneshwa Barimwotubiri ni isi ikugaburira ikakuzika Barukwege yugururiye ingwe imutwara nyina Batanga inka ntibatanga Imana Bene Imana baruta bene imari Bene vyo ni bo bene inambu Bicika baraguza Bike bikehanira abankana Bukebuke bukomeza igihonyi Bukebuke bushikana umusiba ku mugezi Bukebuke ni rwo rugendo Buseye Imana bukarika abagabo Bwakeye ntibuza uwukwanka (kukwanka) Ejo ni uwundi musi Gato karakura Gira so ntaruta gira ico urya Gira so yiturwa iyindi Guca bugufi bica inzira ntibica umugongo Guca mu ziko ni ukunyaruka Gusaza ni ugusahurwa Guseka umusore si ko kumuhanura Gutaha gutunga umugabo Ha guhaga woshaza Ha guhura n'uwaguhaye wohura n'uwakwimye (n'uwakwemereye) Ha gupfa uyu musi wopfa ejo Ha gupfa wozanzama Ha kuba imbwa woba imva Ha kubesha i bwami wotona nabi Ha kubesha wobesherwa Ha kugira amasaka wogira amasabo Ha kugoka wogorwa Ha kunigwa n'ijambo wonigwa n'uwo uribwiye Ha kuremekwa akabonge woremekwa amabuye Ha kuvumba umukungu wovumba umukunzi Ha kuvyara worima Ha kwishima woshimwa n'abandi Haga umutima ntihaga uburyamo Haguma umwami ingoma irabazwa Hakora mu nda Hapfa umugabo ntihapfa abagabo Hapfa uwavutse Haruha uwuri ku kivi Hasabwa uwimye Havumbura uwuribwa Hayaga abangana Hirya y'ubwoba haba ubugabo Hitamwo bihema indyarya I bukunzi ntibwira I bunyokorome uhajanwa na nyoko Ibanga ni agacanwa katarahurwa Ibanga ni irya babiri uwa gatatu aba ari igisahuzi Ibanga ntirimirwa intama Ibanga ribangirwa ingata Ibanga riraheberwa Ibanga ry'intango ribazwa umubumvyi Ibigora bigora abagabo Ibihe biha ibindi Ibihengeri bitera imfyisi urweze Ibija gucika bica amarenga Ibintu bija aho ibindi biri Ibintu ni abantu Ibiriwe neza birarwira Ibisa birasabiranira Ibisangiye imizi bisangira n'ukwuma Ibitari ivyawe ntuvyibikako Ibitariho birikaza Ibitebu biraresha ntivyubaka Ibitebu vy'umukeba bikwega agaheza Ibitunye biruta ibitobotse Ibuye riba rito ntiriba ritoto Ibuye riserutse ntiryica isuka Icaha caha inka Icayaye gihayira umukeba akari mu gihogero Icayaye kivugira ibicuba ku macuniro Icimenyere citiranya amaturuka n'amataha Icirore kiguhisha inkavyi yaritse kw'izosi Icivyara ni ingwe Icizere c'umushezi ntigihezwa na Vuguvuyaho Ico iguha n'ico ikuvyarira birangana Ico Imana igututse ni co kikwica Ico uhawe n'ugutora ucakwa n'ugutakara Ico umuntu akora ni co kimukora Ico umuryango utazi ntikimenywa na barundi Ico umutima ukunze isogo zisumba inyama Ico umuvyeyi asize ni co araga Ico umuvyeyi asize ni co arererwa Ico utarabona ucerekwa n'ukuramba Icumu rizogucungura ntumenya iyo ryacuriwe Ifi ntimenya ikiraza ishinga urusenga Ifi yama mu mazi ikamana inyota Ifuku itazi agaheza ishora agatwe ku mushibuka Igabo rigira uwiyubakiye Igera ntiritega imvubu Igiheko gihekera uwuhekewe n'Imana Igihere giheza umugabo mu nzu Igihugu ntikiribwa ivu kiribwa abantu Igikeburwa nticumve ni imbwa kw'igufa Igikere gikera kitarakererwa Igikere gikerebukira mu rushanga Igikijije imbwa kiba kiyishe Igipfa caburiwe ni impongo Igisanira gica umwano ishiga ryikoreye Igisharara c'urujanyi gihushisha isoko Igisuma ni igifashwe Igisuru kivuvudikirwa mu gahubo Igiti cagukoze mu jisho cama gihiritse Igiti cikwije amahwa gitera inkende amakenga Igiti ciswe ingoma ntikibazwa Igiti ciswe umwana ntigicanwa Igiti cumye cegamira kibisi Igiti kigororwa kikiri gito Igiti kigwa iyo gihengamiye Igiti kimwe ntikiba ishamba Igiti kirakurira mu babaji Igiti ntikigukora mu jisho kabiri Igiti utari bwurire ntukirangamira Igitika mu mapfa ciyita Bandyabangaya Igito gita uwagikoye ntigita uwakivyaye Igito gitabwa iwabo Igitugu kirakura ntigisumba izosi Ijambo rigukunze rikuguma (rigusubira) mu nda Ijana ntiryanka mu rindi Ijisho Nyawikwegera riha abakwe ibinoko Ijisho rigenzwa n'akandi rigushima akemo Ijisho rigusema n'iriguhezagira ntakanura kumwe Ijisho rigutuka inkuba n'irigutuka inkumi nturiyoberwa Ijisho ry'umuto ryanka umusaza Ijisho ry'uwundi ntirigushimira umugeni Ijoro ntirigira umutware Ijoro ribara uwariraye Ikibwirwa ni icumva icerekwa ni ikibona Ikigoyi kiza barima Ikigutwaye umutima ni co kigutwara agatwe Ikimuga gisumba imva Ikimuga gitamba canyoye Ikinyoma ca nyene urugo bagiha intebe kikicarako Ikinyoma cica nyene co Ikinyoma cumvise ukuri kimena urugi Ikinyoma kimara umusi ntikimara umwaka Ikinyoma kiraryoha ntikirya umutsima Ikinyoma kirasosa ntigihaza Ikinyoni kigurutse kitavuze bacita icana Ikiremera umutwe si co kiremera umutima Ikirirahabiri ntigiteramira aho bavyina amahasa Ikiruta ikindi ni ijambo ry'umusaza Ikirwa c'umwami ugiheruka ukicubaka Ikitabuze ni ibihunda mu bitoke Ikitazi cambarira urunega mu bakinegura Ikitazi ciganzira agahiye Ikitazi citiranya imamba n'umusiba Ikivi ni ica kare Ikivumbiko ntigitesha ikivumbuzi akari ku mashiga Ikiyago gisumba ikivi Ikiza ntikizira umwe Imana ifasha uwifashije Imana igarurira ku makombokombo Imana igira aho imaniye Imana igira amaboko maremare Imana iguha ingoro ikubikiye akaruri Imana iguha irutwa n'iyakira Imana iguhaye ni yo ikwaka Imana ihora ihoze Imana ikora aho imanirijwe Imana ikurabira umwansi muba muri kumwe Imana ikuvyarira si yo ikurerera Imana iraguha ntimugura (iyo muguze iraguhenda) Imana iraguha ntiyibagira aho yaguhereye Imana irarema ntitoranya Imana iratanga ariko ntiyibagira guhena Imana iruta ingabo Imana itanga ishaka Imana itangira mw'itiro Imana itegeka ibintu ni yo nkuru Imana ntiba kabiri Imana ntiha uwicaye Imana ntiha uwiruka Imana ntiha uwisize Imana ntiha uwitangira itama Imana ntisinzira Imana y'inka iba kw'iriba Imana y'inka yama ku mugezi Imana y'umworo imurabisha umugongo Imana ya mwene so si yo ya mwene nyoko Imanga ntimarira Imana Imbagwa ntibura igicumuro Imbeba ikurya iguhuha Imbeba irariye umworo iguguna urugi Imbeba ntisazira mu kigega Imbeba ziyobewe zitonganira mu bigega Imbitsi ya cane ibikira mukeba Imboga mbi ntiziva mu nkono Imbogo ihotora ihigwa Imburabana yugumbira irekwe Imburabugirire ihunga ijambo Imburamaboko ibagara umushatsi Imbuto itewe ni yo imera Imbuto nziza itawe mu nyenga icika izinga Imbwa ibura se ntibura shebuja Imbwa ifise amaguru ane igaca mu nzira imwe Imbwa ikuga ntiryana Imbwa itubaha indava ikeburwa n'inyagutwi Imbwa itwawe ku rutugu ntihiga Imbwa ntigutwengera iba ishaka kukurya Imbwa ntisuma n'iyo isumye ntishikana Imbwa y'umukwe ni yo mukwe Imbwa y'umusega ihigira mu biti vy'urugo Imbwa y'umworo yiba irwaye Imbwa yahiye ku murizo ngo buraca tuharabe Imbwa yarihuse ivyara ibihume Imbwa yinwa na nyene yo Imbwa yisema irya shebuja Imfura igwa mu mfuruka Imfura na se barangana Imfyisi itora mu rwangara Imfyisi y'iwanyu ikurya ikurundarunda Imigere ibiri ntitereka Iminwe iryoha inyurana Imirazi isumba guhuma Imisega ibiri ntinanirwa igufa Imisi irasa ntingana Imisibo ntirera Imisozi iyo ikumburanye abato barahagwa Imiswi itazi agaheza yugamika agaca Imitambire y'impongo ni yo migirire Imiti ikora ikoranye Impararo ijana n'umwaka Impembo y'umwana ipfa mu magodoka Impene irisha aho iziritse Impfizi aho ishitse irivuga Impfizi ivyara uko ivyagiye Impfizi y'indwanyi iterekerwa mwene se Impfizi y'intama itendera nka se Impfuvyi ibaga yotsa Impfuvyi iragoka Impfuvyi irira kw'ishano Impfuvyi iseka rimwe Impinga imarwa n'ukuyaga Impongo ihigwa yubutse Impongo isubira ku rwubuko Impundu ntibungwa Imvugirakuyamara y'umugabo ikundwa na bake Imvura inyagira ico isanze Imvuzi ya menshi ivuga urwishe nyina Imyenge y'inzu imenywa na nyene yo Inankundakurya yariye ubuki bw'ifunderi Inanyi ikamwa menshi Inanzobirya mvyikoreye yapfuye atikora inyuma Incuti iraguherekeza Inda iremera iri gusa Inda ndende ihumira indya Inda ndende irongwa icumu Inda ni akamenesha banga Inda ni akaruta umwana Inda ni amahanga Inda ni Bahomora Inda ni Baritoraguza Inda ni seha uzana Inda ni umwansi Inda ntiba impamba Inda uyibarira ico wayirarije ntuyibarira ico wayihaye Inda y'umworo ibonekesha agasamo Indahiro mbi ntigwaza mu nda Indakuzi ntimutahana ubukwe Indarandiye ni yo mugabo Induru ntiganza ingoma Indya y'umugayo irya umugabo Inera ibegerwa ku bwayo igakura ubwatsi Inera ikunera ku mukobwa igacika umukwe Ingayi ya cane uyitega Uburundi Ingendo y'uwundi iravuna Ingenzi irabona Ingenzi ntigira ihembe Ingenzi ntimenya aho igwa Ingenzi y'imihana ni yo nzanyi y'amazimwe Ingeso iraraba ntihwera Ingeso ntiryamirwa Ingeso ntizinduka Ingeso y'urugo ntiyubaka urundi Ingingo si ibigingo Ingingo y'ijambo iva mw'ijigo (mu matama) Ingiri igira nk'iyindi ikavuna ibano nk'iy'ejo Ingo tubane ni we ingo twankane Ingoma iganzwa n'amashi Ingoma iruta irobe Ingoma ni kimwe na nyene yo Ingoma nto yica nka nini Ingoma nziza ni iyigukijije Ingoma yagukanze irahuhuma ugahunga Ingoma yimana ivyayo Ingoma yoguha amata ntiyoguha amazi Ingona iva mu ruzi ikarigata urume Ingoro ntisenyera iyindi Ingoro y'umwami iraguma itugaye Ingumba irira ku mvyeyi Ingumba itazi ikibi irigata ishenyo Ingwe igutwara igitungwa ikagutanga kuraka Ingwe ntiyari izi gufatira kw'izosi yarigishijwe Inka ikamwa ico yariye Inka irara aho iyindi yaraye Inka irasaza ikicwa n'umwuzukuru Inkeka ntibesha Inkende (ishaje) inyagirirwa musi y'igiti (yahora) yuriye (yurira) Inkezi ikera urwo bireha Inkingi imwe ntigira inzu Inkire ntikira kabiri Inkoko irara mw'ishamba igacika inkware Inkoko yera itaha kare Inkokokazi irapfa amagi akabora Inkoni ikubise mukeba uyirenza urugo Inkoni ishikira igufa ntishikira ingeso Inkoni nziza imerera ahaga Inkono ihira igihe ntihira inzara Inkono isha uko ishaka Inkono mu kwanka irava Inkono mu kwanka irava Inkorakozi ntibura gusha Inkumi ikura iyindi igiye Inkunda nkubonye irutwa n'inkunda nkuzirikanye Inkuru mbarirano irutwa n'iyo wiboneye Inkuru y'umwana isubira inyuma Inkware iramvye itora mw'itongo ry'uwayihiga Inkware itora mw'itongo agatima kari mw'ishamba Inkware ivunitse ihura n'umwana Inkware yicwa n'inderetsi Inkware zisezerana mu masesa Inshiramazinda ntirera impfuvyi Intabarirwa (Intabwirwa) ibarirwa (ibwirwa) n'uko amaso atukuye Intabaza irya imiziro Intabirima ntiyabiriye Intabisiga ni yo ntabisanga Intango y'ubuhanza ni amasoso Intarabona isera ihaha Intarima ntimira Intebe irutwa n'intemere Intere igwa kure Intibagira ntibana Intibagira ntirera impfuvyi Intore ihumba itwenga Intore ipfira ibanga Intore mwohurira ku nzira ntiwoyirarira Intore ntiramba Intumwa irarabirwa ntiyicwa Intwari iboneka rukamvye Inyakamwe inyaga imwe Inyama y'amarere yatanze umuziha gusohoka Inyama y'umugore isha yihina Inyana imenya nyina mu mwijima Inyana iranura ntishira irenda Inyange ntiharanira kwera Inyo y'inkoko uyerekwa n'umuyaga Inyoni iguruka yisunga igiti Inyosha mbi ingana umurozi Inyuma y'inyungu haza akanyarire Inyundo irakura (iracura) ntisumba iyayujuje Inyundo isigaranye abana ihonda imise Inzara irahera ariko igihemu kibi ntigihera Inzara iteranya abaseka Inzara ni inzeragiza Inzara ntiyica batanu yica abatanye Inzara y'umwana imenywa na nyina Inzererezi ntihamba se Inzigo izigira mu gahinga Inzigo ntizigama irembo Inzira ntibara inkuru Inzira y'ishamba igendwa n'abayizi Inzira ya hafi yamaze abatwa Inzoga imara ubwoba ntimara ubworo Inzoga y'i bwami mu kuyisoma urasungarara Inzoka ntiyigorora iba igiye Inzoka yoroshe imira iyigumye Inzu ntisenyera iyindi Inzu ntiyinjira mu yindi Inzu ya Musavyi ntiyahiye Irakeregeza ikaba inkecuru Iriba riba kare Irirenze umunwa riba rirenze impinga Iryeze kare ntirigera ku murara Isaka rimwe ntiryuzura ikigega Isaka rirakura ntirisumba umugeshi Isari ntirenga intore Isase riva ku cuma Isazi iri ubute ntirya ku gisebe Isema isema basemerera Isema y'umugabo yirukana ishishiro Isema y'umukecuru yisiga umusoma Ishamba ryabaye indahiro ntiriba indagiro Ishavu ry'umuvyeyi riririrwa ntirirara Ishiga rimwe ntiryarika Ishirasoni si iyiroga ni iyirya abandi babona Ishurwe rirera kandi rirura Isoni zirisha ishano Isorosoro igwirira iyo iroye (i bwinshi, i bwami) Isuka yama irima ntigwa ingese Itama ridatamiye ntiritamura Iteka urihabwa n'umugore Itongo ni amagara y'umuntu Itongo ni ubuzima Itongo ry'umuryango ni wo urizigama Ivoka ry'imbwa rikoroka (ijoro kandi) rihiye Ivu rihoze ni ryo ryotsa inzu Ivy'abandi bishinga amaso ntibishinga amenyo Ivy'abapfu birya abapfumu Ivy'ejo bibara ab'ejo Ivy'ejo bibonwa n'Imana Ivy'isi ni amabanga Ivya gusa biri ku mutego Ivya gusa bitera ubwenge buke Ivyanse mu mashi bija mu migere Ivyara ntirigora nk'irera Iya nyuma ihaga inkoni Iyakaremye ni yo ikamena Iyakuriye ntuyigera inkoni Iyanka kuzimira irabira Iyaraye ubusa ntivuga Iyibize nabi uyima ifu Iyiganje yima izindi zibona Iyigeze kure nta yitayigera ihembe Iyihongotse ari imwe ntibuza izindi kurisha Iyija kurisha ihera ku nama Iyikitse nta wutayikora mu nda Iyikuburiye ntikurya Iyinizwe n'amata nta wundi mwerera Iyiri ubwoba irahweza Iyisizwe umunyu n'Imana irigatwa na zöse Iyitakoye nyoko uyihonyora mu mayezi Iyivunitse yiga gucumbagira Iyivyagiye kera ivyagurukana irago Iyivyariye ku macuniro ntiba ikibazwe Iyivyaye amashuri iyicunguza amarago Iyivyaye ikiboze irakirigata Iyo butarira mukaso aba nyoko Iyo induru ivuze umushumba atanga shebuja gupfa Iyo induru ivuze umushumba atanga shebuja gupfa Iyo uteye ibuye mu mbwa nyinshi iyimotse ni yo uba ugemye Iyo uva ntihakuva inyuma Iyubutse ntihishwa induru Iyubutse ntihishwa Induru Iza nyabutindi zamazwe n'umugere w'isazi Izija guhona zihera mu ruhongore Izikenye ziruta izinyazwe Izina ni ryo muntu Izo zabira zari imitavu Izo zibika zari amagi Kabiri karazirwa Kamwe ni ubusa Kananira abagabo ntiyimye Karahara mu ruganda ntibacura Karimanzigo ntiyimbura Kiburabwenge c'umugabo yakwikiye ishenyo mu gisomasoma Kuba imbwa si ukumoka Kuba muremure si ko kumanura imvura Kubaho ni ukubana Kugera kure si ko gupfa Kugorwa si ko kugoka Kuraguza kurutwa no kugendereza Kure ni mu nda Kurya ni kare Kuvuga menshi si ko kuyamara Maguru ya Nyarwari yasize imvura n'umuguha Mpa numve yishwe n'umurahu Mpunge urw'aha yakimajije amaguru Mu nda haba umutima ntihaba umutsima Mu nda harara inzara hakavyuka inzigo Mukaso si nyoko Mukuru w'ijambo ni irindi Mwaramutse ntakura akaramutse ku mutima Mwene naka yokuzirika ku catsi Mwene nyoko aravyara ntutume N'uburi ku munwa burakoroka N'ubusa burazirwa N'uwuhigimye aba avuze N'uwutaco avuze aba avuze Na Bucangenda yapfuye atagiye Na gato kava ku yiguye Nari ntihabwa intebe Ncishe make yaciye igihonyi Ndabirinze yaguye mu mirinzi Ndabirunguruke yaguye mu myugariro Ndacari muto ni bwo butindi Ndakwanse ntivamwo ndagukunze Ndanse ibera umusazi Ndaryimare ni we ndaryitere Ndi umugabo ni ko gupfa Ndime nshimwe yaguye mw'isemo Ndinde yarapfuye Mpunge arakira Ngira uko nakugize ni we agora Nta baronkera rimwe nk'abaca imisigati Nta buja bukiza Nta bwenge bw'umwe Nta bworo burama nk'ubw'ikirenge Nta cica umukondo ngo gisige amara Nta cica umukondo ngo gisige amara Nta gahera iyo kagiye Nta joro ridaca Nta kabura imvo Nta kera ka gusa Nta mbwa ikugana igufa mu kanwa Nta mpongano y'umwansi Nta mucumvyi yabwiyimye Nta mugabo umwe Nta mukuru abura mukuruwe Nta mukuru mu cobo Nta muryango usumba inda Nta muzindutsi wa kare ku mutima w'uwundi Nta mvura idahita Nta mwana n'ikinono Nta mwiza w'inzara Nta mwonga ubura isato iba idahizwe Nta nda ibura intuntu Nta ndagukunda nkakwankira umwana Nta ngoma itavuga Nta nkokokazi ibika isake iriho Nta ntambara ibura inkomere Nta nyama itarya umutsima Nta nzoga itagira ijambo Nta rirenga ricaka Nta rubanza rubura ijambo Nta rupfu rubura umurizo Nta rutoha rutuhiwe Nta shamba risumba ijoro Nta vyera ngo de Nta wakoreye Imana yikoreye amaboko Nta wama ahiriwe Nta wambara yarahenye Nta wicira rubi Nta wicira urubanza Nta wihanira abakuru bariho Nta wikura kuri nyina ngo yarashaje Nta winyagira abagabo bariho Nta wiyerekera ku manga Nta wubagira ahatagira isazi Nta wubaka zibiri Nta wubandwa abangikanije Nta wuburana n'uwumugaba Nta wuburana n'uwumuhamba Nta wuca umugani umwana asinziriye Nta wuca urubanza atumvise Nta wuca uwo se ataciye Nta wugwa mu bansi ngo agende amahoro Nta wuheka uwutisimbiza Nta wuherekeza uwicaye Nta wuhisha umwotsi inzu iriko irasha Nta wuhora ahiriwe Nta wuhora aho yabaye (Imana iba yaramuhaye) Nta wumenya umusi Nta wunyaga uwo atagabiye Nta wuragira mu nzu Nta wurimira amasaka aho atagira amasabo Nta wurira ibigori aho yagorewe Nta wuronderera ubwiza mw'ikazanga Nta wurya inzoka ngo ananirwe n'umurizo Nta wurya vyöse nk'uwuraga Nta wurya wenyene nk'igisebe Nta wusaba amata aho akombwa Nta wusabana iminwe misa Nta wusangira n'umworo umwerera Nta wusangira n'uwutabega Nta wusenga iyiruka Nta wusiga inka mw'igabiro Nta wusimba agasinde Nta wutanga ico adafise Nta wutanga Imana kwihebura Nta wutera atengase Nta wutera ibuye aho yateretse igisabo Nta wutera icumu mw'icumi Nta wutiza umuhoro itema rigeze Nta wutiza urugi imfyisi zateye Nta wutongana aho ataba Nta wutunga izo adashitura Nta wutura ngo aturwe hasi Nta wuvuka rimwe ngo yuzure ingovyi Nta wuzibira inzira y'uburundi Nta wuzibira umurombero inka zigitaha Nta yigwa mu ziko ikurayo inkoba zöse Nta yiruka itabunda Nta zibana zitagerana amahembe Ntaramuka arutwa na yo (arutwa n'Imana) Ntarataze aruta mbundare Ntihaga ibihugu haga imitima Ntizicibwa amahembe zihowe ubusa Nyamwanka iyo biva yatutse umwami w'inka Nyamwigendako ntarimira impeshi Nyene amaguru yirukiye nyene umugisha Nyene amaso yerekwa bike ibindi akirabira Nyene ibintu ni we nyene ubusa Nyene Imana avumbikisha irenga Nyene Imana yokwasamura hejuru y'icobo Nyene imbugita ni uwuyifashe ikirindi Nyene imbugita ni we nyene inyama Nyene umupfu ni we amuja ahanuka Nyina w'umukungu ntavyina nabi Nyina w'umuntu ni gasato gahisha amahere Nyokorome akuruma akubona Nzi aka arakabazwa Nzobirya ngarutse yaguye inyuma y'ikibira Nzoja i bwami yariye ivya Nzirimira Sakirimi kibi yatanze umurozi gupfa Sinabikoze yakoze umugabo mw'irugu Sindya aka aba yariye akandi Sindya aka ahinyuzwa n'umusase So akwanka akuraga ivyamunaniye So ntakwanka akwita nabi Sokwe Sokwe irutwa na so araroga Tubiri tuvurana ubupfu Uba ahabona ukahabonera Ubana na Suneba ugasuneba nka we Ubeshera uwapfuye ugapfa nka we Ubika inzigo ntuzigama irembo Ubitsa sobukwe ukaba ukoye Ubugaba bw'umugabo ni bwo buryo bwiwe Ubugabo burihabwa Ubugabo si urucumu Ubugirigiri bugira babiri Ubugufi si indwara Ubuja gusha buratagata Ubukene ni indwara (ivurwa igakira) Ubukeye bucana ayandi Ubukuru si bwo bwenge Ubumera ku mugina buhabwa umwami Ubumwe buramota Ubumwe butariho buteranywa n'inyama Ubuntu burihabwa Ubuntu ni umuntu Ubunyegeri buyagira kw'igufa Ubunyegeri bwinshi ntibwimba Uburiri ntibuvuna Uburiye umugabo ntibubesherwa umwana Uburo bwinshi ntibuva umusururu Uburundi bugona buri maso Ubusa busumba akamaramaza Ubusabusa buruta ubusa Ubusaza bunyaga ubugabo Ubusigo buhuma ntibuba bunini Ubusimbi busangiye amajanja ntibuhishanya amajambo Ubusuma ntawe bwereye Ubusumano buhaza umutwe Ubusya uwundi buroroha Ubute buta mu ziko Ubuto buryana nk'inzuki Ubutunzi bwubaka urugo bwibikiye umuhoro Ubwato bwitangiye bukira umuyaga Ubwatsi burasha bukabisa ubundi Ubwenge bukwanse buseruka ushaje Ubwenge bukwanse buza mu nyuma Ubwenge burarahurwa Ubwenge buva i muhana Ubwenge bw'inda ni ukurya ukihorera Ubwenge bw'umwe ni isaho itobotse Ubwira bugaca ntibuguteranya n'incuti Ubwiriza uwurya ngo uransaba Ubwiza buca mu kanwa Ubwiza bugukunze buja ku mutima Ubwiza bukwanse buja aho batabubona Ubwiza bw'inka ni kuba imwe Ubwiza ntiburibwa Ubworo bucisha ubwenge Uca bugufi ugaca igitoke Uca mw'ishamba utazi ugaca inkoni utazi Ucana ubusa ukenyegeza intoke Ufora cane ukavuna umuheto Ugaya aho uba rikarenga ariho uri Ugaya ubw'ifuni ukarara umwaka Ugenda utabaza ugasaza utamenye Ugendera mu makanda y'inzovu ugakira urume Ugona mw'irima ikivi kikaba kiraye Uguhunga ni uguhumana Ugutambuka ni ko kugenda Ugutanga ni ugutanguza Ugutsitara ni kwo kwigirwa imbere Uhera umurozi akaguhekura Uheza guhemuka ibigori bikera Uhisha ubwari nyoko ntiwarama Uhishira umurozi akakumarira abana Ukira umukeba ntukira ico avyaye Uko imvura ikuvye si ko itwara Uko so aguhaye umwaka ni ko uwurya Uko yeze ni ko atemwa Uko yeze si ko atemwa Uko zivugijwe ni ko zitambwa Ukora iciza ukagisanga imbere Ukora inabi ikaguherekeza Ukubaza gutera ukumenya Ukuboko kumwe kuriyaga ntikwimara uburyi Ukuramba ni ukubona Ukuri guca mu ziko ntigusha Ukuri gushirira mu kuyaga Ukuri kurazirwa Ukuri ntikubuza ukuvumba Ukuri ntikuvuga uwukuze kuvuga uwukuzi Ukurima ntikubuza ukurimarima Ukurimira mu ndare ni ukuzinduka Ukuvuga ntigukura akanka Ukwibarira ni kwo kubesha Ukwiga ntikubuza ukwiganyira Ukwiruka si ko gushika amahoro Umanika agatu wicaye mu kukamanura ugahaguruka Umena ibanga rikakumena inda Umubanyi ni we muryango Umubindi ushira uvyimvye Umubiri ubira akabi Umubiri uvyara udahatse Umuburanyi arahava icabona kikahagwa Umucuzi w'imitima ntiyayiringanije Umufa w'imbwebwe unyobwa ugishushe Umugabo ahaga amazi ayivomeye Umugabo aharitse ahorana Induru Umugabo aheza kwubaka bamwubakiyeko Umugabo ahura n'uwundi Umugabo akira iryo atewe ntakira iryo agendana Umugabo akwanse ntakwiteza ibibazo Umugabo amira intore ntamira ijambo Umugabo ananira abagabo ntananira akobo Umugabo anyagirwa umubiri ntanyagirwa umutima Umugabo apfana imigambi Umugabo aravuga umugore yavuga rukaba rucitse itongo Umugabo arinda akaje Umugabo ashikwa na rimwe Umugabo asiga imbwa ntasiga umugayo Umugabo asimba akaziba ntasimba akaziri Umugabo ata umugore ntata umwana Umugabo atabwirwa yikebeye inyama itaribwa Umugabo atari so akwibuka ahejeje kurya Umugabo atemba kw'icumu ntatemba kw'ijambo Umugabo atinya ingwe ntatinya iyamwinjiranye Umugabo atunga uwundi apfuye Umugabo gito akubita umugore wiwe Umugabo mubi ni ubwagiro Umugabo ni umwana w'uwundi Umugabo ni umwugariro Umugabo ni uworya akishura Umugabo ni uwurya akaraza Umugabo ntahora ararwana aba akumbuye guteka Umugabo ntakubura Umugabo ntapfira izuba rimwe Umugabo ntatinya ijoro (ishamba) atinya ico vyarihuriyemwo Umugabo ntatinya urukamvye Umugabo ntavumba inzoga avumba ijambo Umugabo ntawe a(ra)gaya imboga mu mapfa Umugabo ntiyicwa n'inzara yicwa n'inzigo Umugabo umwe agerwa kuri nyina ntagerwa ku mwami Umugabo umwe ntaca urubanza Umugabo w'isema akubura mu rutara Umugabo w'isema yongeza umutsima Umugabo yihindukiza mu kirago ntiyihindukiza mw'ijambo Umugani ntuva ku giti uva ku muntu Umugani ugana akariho Umugani uganira abari kumwe Umugani ungana ingoma Umugenzi arakurutira incuti Umugenzi ararirenza Umugere uva ku nyo Umugere w'umugore uhinda uhera Umugisha ntiwibwa Umugizi si we mugirirwa Umugore arakama intare Umugore asa n'umwana Umugore atanwa abana ntatanwa ibigega Umugore gito agutatira aguseguye Umugore musangira amata ntimusangira amate (amazi) Umugore ni inkingi y'urugo Umugore ni ndyana n'uwejeje Umugore ni uwo ukoye Umugore ntaririmba aba ariko aracura intimba Umugore ntarya incira ni ko gucira umugabo Umugore ntasimba urugo aba agomba kurugwa inyuma Umugore ntatwara icumu Umugore ntiyurira inzu Umugore si akazuru Umugore w'intarima yonsa isuka Umugore w'isema abika umugabo Umuhigi ari kure ntavuna imbwa Umuhinga wo kurya arara akaravye Umuhini mushasha utera amabavu Umuhogo ntumenya ubworo usara ibisara abagabo Umuhushatunga w'umugabo ahusha umugore Umukene na nyina aramwanka Umukene ni nta jambo Umukengesha w'impongo ayihigisha irobe Umukenyezi ni inkingi y'iterambere Umukobwa akura kwa sebukwe ntakura kwa se Umukozi aberwa n'impembo Umukuru yova iyo uba Umukwe w'isoni ahambwa abona Umuntu agirwa n'uwundi Umuntu ahunga urwimo ntahunga urupfu Umuntu akira ico abeshewe ntakira ico yibesheye Umuntu arasonza akibuka n'ubwo yahaye imbwa Umuntu aruhuka apfuye Umuntu arya itongo ryiwe Umuntu yikora ku co afise Umupfu ntabura uwumupfunya Umupfu ntiyinukira Umuryambwa aba umwe agatukisha umuryango Umuryango ntubuza umuryango w'inzu kuva Umuryango uba ku muryango Umuryango uja guhona ubandwa wöse Umuryango umwe ntiwuriza umwami umugwa Umuryango uryanye urarika Umuryango uryoha uryana Umuryango utaziririza urazima Umuryi wa cane ahasha umusyi Umusavyi ntaruta shebuja Umusavyi w'urwanko agabana n'ingoga Umusazi arasara akagwa kw'ijambo Umusega (w'imbwa) uryana ugaramye Umusego utagona nyoko ntiwishimirwa Umushezi yanka uwundi Umushikiriza w'igitutsi ni we mutukanyi Umushitsi mwiza arizimana akazimana n'abo ahasanze Umusi wa rwo (Rusake) ntibika Umusore umuhana avayo ntumuhana ajayo Umusore yokurasira ntiyogusabira Umuswa urya umuhini usotera isuka Umutaga wimukira ijoro Umutama ni ubusa (asuze aba aneye) Umutamiro w'ifundi uhaza umuryango Umutavu wo mu kanwa uraca ntibagarura Umuti w'imbwa wahwa ku rugo Umutima ntuba mworo Umutima ntugira igufa Umutima usobetse amaganya ntusobanura ijambo Umutima uva ku mutsima Umutindi atinda ku mwonga abandi bavoma Umutindi ntakiza uwundi Umutindi w'inka atuka uwayimutije Umutsima w'imana urya abarambije abarambiwe batashe Umutware atwarira bose agatunganiriza bose Umutware ntaba umwana Umutwe umwe ntiwigira inama Umutwe umwe wifasha gusara ntiwifasha gusaba Umuvo ntuca ku mwobo Umuvyeyi agaba uko ashaka Umuvyeyi ahakurira ku rutaro akarira ku rutoke Umuvyeyi atari nyoko agushimira inda ya mbere Umuzimu urira ku muzima Umwaka w'akanka uburo burabungwa Umwami acumura yicaye Umwami ntiyica hica Uburundi Umwana ahetswe neza asohora ukuboko Umwana ahora atinya ikara aritoye Umwana akura i buse ntakura i bunyina Umwana ananira se ntananira sentare Umwana arahongoka nyina akasama Umwana arakunanira ari uwawe Umwana arya inkoko nyina akayiruka amoya Umwana asa na nyina Umwana iyo umuhaye umugore umuhana n'itongo arimamwo Umwana murizi ntatorwa urutozi Umwana ni umutware Umwana ni uw'uburundi Umwana ntahabwa ubugabo arabwiha Umwana ntiyanka kwonka nyina ngo arwaye amahere Umwana si se Umwana si uw'umwe Umwana umumwa imvanda akazokumwa imvi Umwana umurya imvanda akazokurya imvi Umwana umwe nta mwana Umwana umwe si umuryango Umwana uramukunda akarubikira uwiwe Umwana uri buheke ntumwisha urume Umwana uzoheka ntumwicisha urume Umwana w'ingwe ni yo ngwe Umwana w'inkende apfa yurira igiti Umwana w'isema arirana umutsima mu ntoke Umwana w'isema avuma ibere ryamwonkeje Umwana w'isure avukana isunzu Umwana w'uwundi akurya muyaga Umwana w'uwundi ugira ngo ingo turwane ntugira ngo ingo ndagukubite Umwana w'uwundi yimba aguhisha ivu Umwana yanana kuri nyina Umwana yankwa ni we akura Umwanda uhera iyo wagiye ntuhera iyo wavuye Umwansi agucira icobo Imana ikagucira icanzo Umwansi murabana Umwansi ntaba kure Umwansi ntaba umwana Umwansi ntanuka Umwera uva i bukuru ugakwira höse Umwigeme akura iyo yagiye ntakura iyo yavuye Umwonga umwe wonza inyoni Umworo ni nyagupfa Umwuko ni ikiriko Umwungere w'inda ntacura amahoro imisi yöse Urahora utyo ntaba mu rugo rw'uwundi Uramba cane ukarinda uruvyino rw'imbwa Urazinduka ntutanga Rwuba Ureka kugarura impene ikiri hafi yamara kurenga imirambi ukabira nka yo Ureka kurimira umwana w'inyoni uwawe agasonza Urera nabi ugatukwa n'abakwe Urima bike ukimburira mu gipfunsi Urima itiro ukimbura ingonera Urimye ikibara hakamera inzuzi ntiziba ari izawe Urubanza rugirwa n'ivyabona Urubanza rumwe rumara zibiri Urubanza rw'ijoro ruca inkima Urubanza rwonka umugabo ntirwonka umugore Urubuze inkware ruvumbukana igihuna Urugamba rugiye kera ruhinyuza intwari Urugo rubuze umugabo rubura umuhoro Urugo rugira babiri Urugo rurimwo umugabo runywa amata Urugo rutagira umugabo nta kitarukengera Urugo rutagira umugabo rutaha umugayo Urugo rutagira umugabo ruvuga umwana Uruhanga rw'umugabo rurararira rusinziriye Uruja kuja i bwami rubanza mu bagabo Uruja kwama rwama kare Urukamvye rumara umugabo Urukundo rutarimwo umukunzi ntiruramba Urukundo rwituzwa urundi Urukwavu rurakura rukonka umwana Urupfu rw'imbwa ni inyama Ururimi ntirwonza umukobwa Ururimi rw'umwe rukamwa ayera Uruturumbwe ruca ku ruhiye Uruvuze umugore ruvuga umuhoro Urw'umworo rumara zöse Urwanko rutesha urwarwa Urwiba rwiba umugabo Urya cane ukiroga inzara Urya incuti ukinovora intuntu Urya nk'umugabo ukanigwa Usaba Imana y'uwundi ikaguha amahere Usaba inera ukaba inera Usaba umwiza mugasa Usangira ibanga n'imbwa ikarikwiza ibisaka Useka umubanyi ukavyuka musa Uta agatongo ataco kakugize kagatuma ku kandi ngo urampora Uta akaranga ukaba utaye ibanga Uta umwuga ukaba utaye umwana Utambira umwami atagushaka akakwita umusazi Utamira umugenzi ari ku nama ukaba utamira umutanga Uteka ubusa ukamira ubundi Uturuka buka ugataha bunyama Utuzi wivomeye turaryoha Utw'umworo twomwegera Utwawe ni utwo uraye uriye Uwabaye mwiza aba muzima Uwabirimye si we yabiriye Uwagowe aherekeza uwagotse Uwambaye ikirezi ntabona ko cera Uwambaye ntaba mubi Uwambuwe n'uwazi ntata ingata Uwamye akuruta akurusha n'imva Uwanka (Uwutazi) agakura abaga (aniga) umutavu Uwanka abagabo asiga bagabura Uwanka amazimwe abandwa habona Uwanka isazi ata akanuka Uwanka kugambararirwa atuma uwukuze Uwanse kwumva ntiyanse kubona Uwapfuye yarihuse Uwaraye neza aseka uwaraye nabi Uwatinye gupfa ntiyavutse Uwenyegeza ntavuna zöse Uwerekeye irya aba ahenye Uwicaye neza yota neza Uwigize igikutso bamuyoza amase Uwiherereye amwa inakuru Uwihoreye ahonga bike Uwikingirije umwami arasa uwo ashaka Uwishwe n'uwiwe ntaririrwa Uwitara kuba igihuna ahunikira bukeye Uwitera umworo amwereka mu kigega Uwitonze akama ishashi Uwitonze amira ibinoze Uwitumiye yitwaza intebe Uwiyimye asa n'uwiyahuye Uwo bukubiye akubira umukubi Uwo bwahamye ahamiriza ari umwe (wenyene) Uwo ivyago vyagiye n'ivyatsi ntibimubisa inzira Uwo iza guha iramusahurira Uwo iza guha ntimugera Uwo iza guha ntimugereraniriza Uwo utabonye ku rupfu rwa so ntumubona ibigori vyeze Uwo wakijije ni we akwica Uwohora imbwa gusutama yozimara zöse Uwosha umukene aramusaba Uwubandwa ni we abanda urugi Uwubundabunda abonwa n'uwuhagaze Uwuburanye ikinyoma aragitsindanwa Uwubwira uwumva ntavunika Uwuca umugani ntataramura umwana Uwuca urubanza rw'abavandimwe arararama Uwudasavye ntakira Uwudashonje ntashera Uwudasize umwana asiga umugani Uwudateye ntasoroma Uwufise amaso ahendwa bike Uwufise ikimuri ntahakurira hasi Uwufise imbwa ntata igufa Uwugomba isimbo asimba urugo Uwugomba kugabana arazinduka Uwugowe agora Imana Uwugowe aragoka Uwugowe umuryango uramwakira Uwuguhanura kurendegera aba aguteze umushibuka Uwugusavye umwuhiro aba agutaze umusesekara Uwugusumba arakumanurira Uwugutanze gukaraba agutanga kubega Uwuhagarikiwe n'ingwe aravoma Uwuhana inzara arayirimira Uwuhana umurozi amubitsa umwana Uwuhanzwe n'isinzi ntasinzira Uwuhawe n'Imana atekera barorera Uwuhawe n'Imana ntiyamburwa n'umuyaga Uwuhawe n'umwami acanira Uburundi bubona Uwuhawe n'umwami atekera Uburundi bubona Uwuhenzwe n'agahengwe acana inkinzo Uwuhetswe n'umukeba atera agahinda insimbizo Uwuhongera umwansi amara inka Uwuja gukira ici aracumbagira Uwuja gukira indwara arayirata Uwuja gukira urwimo arwima ururimi Uwuja gusiga imvura arayirorera Uwuja gutunga arima abagenzi Uwuja kuba mu Burundi agira amaso ntagira amatwi Uwuja kugaya ijambo araba umunwa urivuze Uwuja kwumva arumviriza Uwuja mu rugo rw'uwundi asiga ingeso kw'irembo Uwukengurutse aba yongeje Uwukize akira isuka Uwukize akira iwabo Uwukize inkuba arayiganira Uwukize isemu yibagira icamwirukana Uwukize ubusore arabuganira Uwukoma amashi ntakubitwa ku ntoke Uwukubita igishegu arakijaniranya (arakirindira) Uwukubita inkende ntarabira iyihaka Uwukunda amasabo arayaraga Uwukuravye cane agutera kwambara Uwukurusha umugore akurusha urugo Uwumaze umwaka aba aramvye Uwunyazwe n'amagara ntakomorerwa n'abagabo Uwupfuye aba aruhutse Uwuramvye arabona Uwurerewe n'Imana agira ngo arusha abandi guhana Uwuri hafi y'umuvyeyi ni we agabira Uwuri mu ntahe arezwa ntiyiyeza Uwuri musi y'ijuru ntatinya imituragaro Uwurivuze mu gushengera ntaba agiye Uwuruciye musi (urugo) ntamenya ikirurimwo Uwurumbije umugore ntasarura umwana Uwusaba agasakanyika aranukirwa akihorera Uwusaba Imana ntasaragara Uwushaje asigaho Uwushaka akeza aragahebera Uwushaka inka aryama nka zo Uwushaka kukurya ntabura imboga agukoza Uwushaka umubira abira akuya Uwushaka umuce acika ijoro Uwushaka urwamo yenga urwarwa Uwushonje ntiyumva Uwutabonye agasohoka ntabona akinjira Uwutabusya abwita ubumera Uwutaco agira ntaco agaya Uwutagera aragereranya Uwutagira ubwoba aba atagira ubwenge Uwutagiriwe n'Imana ntiyigirira Uwutahari asa n'uwapfuye Uwutakuriye imvanda ntukamurye imvi Uwutanga neza atanga kabiri Uwutarabona ntavuga Uwutaragenda yita umwana Nzirakugenda Uwutarahera aba arahekenya Uwutarapfa aba akiriho Uwutari bukuvune yokuva inyuma Uwutaribwa ntarinda Uwutariho azigamirwa n'umuryango Uwutavyaye akoma urume Uwutayaze na se ntamenya umugani wa sekuru Uwutazi akaraye araza ifu Uwutazi imisi arata urugo Uwutazi inzira yazananye ahanwa n'amayirabiri Uwutazi Uburundi aburundwamwo Uwutazi ubwenge ashima ubwiwe Uwutazi umukungu yima umwana Uwutazi umwansi ashima inda Uwutazi umwansi asiga umubiri Uwutema urwiwe umutiza umuhoro Uwuticaniye ntarahurira uwundi Uwutigaba ntiyigaburira Uwutonganye n'umuriro arya bibisi Uwutosora ifuku yamiza agati (akatsi) mu jisho Uwutsinzwe ntibatsindaho Uwuvoma yanka avoma ibirohe Uyagira urupfu uwutarubonye ukaba umenye ibanga Vyinshi bibi birutwa na bike vyiza Vyobiha ntivyobura Wanka bangwe ntiwanka zana ndabe Wanka gutambana imvi ukazivumbana Wanka kugaburira umushitsi ukaba ugotse Wanka kurimana imvi ukazisegana Wanka kurimira kure ukahasumira Wiba uhetse ukabwiriza uwuri mu mugongo Wirukana umugore ngo aguguna igufa ukazana uwurimira miyonzwa Witaba kare ugatumwa kure Zikamwa ayo zitahanye Abadápfūyé barabónana Abagabo babiri ntíbabāná mū nzu Abagabo bahūrira mu cêro ntíbahūríra mu cîbo Abagabo barāra kubiri bakarōta kumwé Abagabo bararyá imbwá zikīshura Abagabo ntíbarōnkéra rimwé baba básemana Abăkūndanye barânkana Abăkurikiye Inámujândi băjānye na wé Abămi basāngira ingovyi ntíbasāngíra ingoma Abāntu n'íbīntu ní magiríranire Abāntu ní magiríranire Abapfûye akarīmbi baragashīngirwa Abapfûye urubíbe baragorōrerwa Abarŭndi basība kurima ntíbasībá kuvúga Abasângira basīgana imvyíro Abasângira umusa basāngira abânsi Abasângiye ubúsa bītana ibisāmbo Abatâmvyi bā nêzá barakúrikirana Abatângánya amatáko ntíbīsîgira hamwé Abatúkanye bararwāna Abό umwămi yahâye amáta ní bo bămwīmye amatwí Abôro babiri ntíbasāngíra umwērēra Agacîwe karûma Agafûni kabagára ubúmwe ní akarēnge Agahănga k'úmugabo gahūma kátavuzé Agahemo gatēra ikijûjú ubwĭbone Agahîmbo kībagiza kwūgara Agahīnda sí uguhόra uríra Agahúgu karímwo abagóre ntíkaburá amazímwe Agakuku karimīsha mu rwĭri Agakûnze babiri karabânkanīsha Agakúrikiwe n'índa ntígakurá Agakúru mu tunyegeri ní akavyîmvye umutwé kurusha utŭndi Agakúru ntígaku(rí)ra ubúsa Agapfûye kaba gáheze Agapfûye kabazwa ivú Agashâje gashira isóni Agashítsi kā kêra kavūmbika umuriro Agasózi k'întáhanûrwa kăhīye abagabo bábona Agasózi kamanútse inká kadūga iyĭndi Agaswi katazôkúra ukērekwa n'úrwŭbi Agáti gaterétswe n'Îmâna ntígahenúrwa n'úmuyaga Agatu gatēkéye amáhwa karîmena Ahakíze hītwa inkóvu Ahănse ubwâna hamera ubwănwa Aharí abagabo ntíhagwá ibára Aharí abântu hāma urūnturūntu Aharí amahóro umuhoro uramwa Aharí umwěnge haca umuyaga Ahasháshe ingwe akayâbú karutsīnda impaga Ahό (ubūntu) bwămye ntíbuhavá Ahό birāyé sí ho vyīrírwa Ahó bwămye ntíbuhavá Ahó imbwá ikubítiwe irahagaruka Ahó imbwá ikubítiwe ntíhasubíra Ahó umugabo ahāndíwe ní ho yīhândūrira Ahó umukěcuru atōyé uruhĭndu ahīta mu rugănda Ahό umwôro yāníkiye ntíbwūmá (ntíryāká, ntírivá) Ahó uvá ntíhakuváko Ahό vyīríwe sí ho birārá Ahó watâye iminwe uhata agatemére Ak'í muhana kāza imvúra ihíse Akā mūntu kamara iyágwe Akabāndo k'úbusâza gacībwa kare kakabīkwa kure Akábi gatwēngwa nk'âkêzá Akabígira kábīzi (kábibona) karya imbóga kâritse Akabônye umwé gapfa ubúsa Akabúra ntikáboneke ní nyina w'úmūntu Akadátētswé karōtswa Akagôye kōkerezwa akagôri Akagúmye bagumáko Akăhabāye ntíkahavá Akăhūgāniye igicâniro gasibānganya indôto Akajá kwĭha inkŭmbi karusha imbázi kumóga Akăje karêmerwa Akăje kárusha imbwá kwōta kaba gáshāka gushá Akăje ntíkāzíra umwé Akămanitswe n'úmusâza gatamya umuyabaga Akamása kazôcá inká kazivūkámwo Akamenyēro kăyirāje mu mutégo Akaméze ku murīzo w'îmbwá gashirwa káwucīye Akămi kā mūntu ní umutíma wîwé Akâna k'ûmwôro kīrabura kátarogá Akâna karí ubwênge gasīnzīra imbonamwūko Akanániye umugabo kananira n'úyŭndi Akănse urahéba Akanyâro mū nyama ní iháha Akanyoni katagurútse ntíkamenyá iyó bwēzé Akarago karyāná kamenya nyené ko Akarâye kaba káboze Akarênganyo sí ak'ŭbu Akarēnge kajá iyó kavūká ntígahāndwá Akarēnge mu gusēzera kānka gukānda isí Akarí kure karya nyené amaguru Akarí kure ntíkabá indâro Akarí mū nda y'íngoma kamenywa n'úwayíkanye Akarí mū nda y'úmugabo gaserurwa n'ákarí mū nda y'úmubĭndi Akarí mū ndyá ní yo ndyá Akarí mū nzu ntíkabá iséma Akarí mu rugό ní ko karuvúna Akarími kakurésha sí ko kakurŏngora Akarími karima haníni Akarúta akăndi karakamira Akaryâna ntíkaryāmánwa Akaryôshe kăhejeje imbeba mw'ībuye Akaryôshe ntígahorá mw'ītáma Akaryôshe ntíkaryá umwé Akatáretsé kaba gásema Akatári nk'ákăndi aba arí ishano Akatávugá ntígahēndá akavúga Akazi k’í bwămi kīca uwĭcaye Akazîkīrá k'úmugabo kazīkwa n'îsí Akazímiye ntáho katarōndérerwa Akaziri karîzana Akaziri ntíkaziríkwa Akêzá karîgura Akêzá kēza umutíma Akĭhūriye n'îngásīro gatēra inda urwěze Akŏsha umusyi kava mū ngásīro Akŭzuye ntíkamuríkwa Amabānga abiri ntábāngíkana(w)a Amabárankúru yashíkanye inyěnzi i Buha Amabóko aguhá n'áyakúrīka ntárēhá Amabóko ashikîriye ubuhîye yībagira umushike Amabόko atarēhá ntáramúkanya Amabóko matīndi y'úmukŏbwa asegura uwĭshe sé Amaborōgo y'ûmwâgazi ntátērá impuhwe ingwe Amacúmu arwānyá inzara ní amasúka Amacúmu atērwa abagabo Amagára aramirwa ntámerwá Amagára aruta amagana Amagŏrwa ntásigá ayăndi Amagŏrwa sí ay'ŭmwe Amagúfa abiri ntábāngíkana mw'ītáma Amaguru yītāngira ku buriri agatāhira mu mirâmbizo Amahása avyinirwa ahό yavūkíye Amaherá ntíyīrírwa ahó yarāyé Amahérezo y'ínzira ní mū nzu Amahóro aba mū nda Amahóro aruta amahōnda Amahóro atāngurira mu mutíma Amahóro ava (ahēra) mū nda Amakúru atarímwo umukúru yāma arí amazímwe Amanyáma arasara ntásabá Amanyáma atērwa n'ágashămbara Amanyáma y'úruró ashirira mū ngásīro Amarára ntágurá inyama Amaráso ava mu ruguma Amarira ní umuheto w'úruhînja Amasabo aguma nk'ámabuye Amasabo akwănkiye arāba imirázi Amasabo arakíza Amasabo arîca Amasé ya kêra ntáhomá urutaro Amasîndé y'înkúmi ntárārá Amâso arasuma arí kure Amâso y'íbikére ntábuzá abavôma Amâso y'ύwŭndi ntágushĭmira umugeni Amâso ya bábiri arāba kubiri Amasūnzu sí amasáka Amáta y'înkúba anyōbwa n'ínkŭmbu Amáta y'ûmwôro ní umúfa Amaté mabí ní ayagîye gusa Amatégeko aremēra nk'ámabuye Amatwí yūmva icó umutíma ushasháye Amaví y'úmushūmba ntáhāngâra izîko Amayira abiri yanániye imfyísi Amayira y'íshāmba amenywa n'îmêndé Amâzi arashûha ntíyībágira i bŭmbehó Amâzi asūmira ku mabuye Amâzi iyό abāyé maké aharirwa impfîzi Amâzi masabano ntámará imvyíro Amênyo aragutwēnga arí ayâwé Amênyo araryâna kăndi yêra Amênyo aratwēnga asíze intîmba mū nda Amênyo atwēngera ku majigo Amênyo ntíyībúka gushīmira ingásīro Amēru y'úmukwé amara indŏngoranywa Amîshitso y'úmugeni yōza inkόno icūmbá Amôsozi y'úmugabo atēmba ája mū nda Amôsozi y'úmukûnzi ava mu rihúmye Amûnguranká ní yo mazíkēsha Bā Bwênge bări babiri umwé arapfá Babiri bĭshe imbwá y'úmwămi Babiri ntíbacībwá inká Bapfāna ikí barutwa na bamariraniye ikí Bareke bāzé ní kwo kunēshwa Barimwótubíri ní isí ikugabúrira ikakuzīka Barukwěge yŭgururiye ingwe imutwāra nyina Batānga inká ntíbatāngá Imâna Běne Imâna baruta běne imâri Běne vyó ni bó běne inămbu Bicīka báraguza Biké bikēhanira abănkana Bukêbuké bukomeza igihonyi Bukêbuké bushikana umusíba ku mugezi Bukêbuké ni rwó rugēndo Busēye Imâna bukārika abagabo Bwākêye ntíbuzá uwukwânka (kukwânka) Éjo ní uwŭndi mŭsi Gatό karakúra Gira só ntárutá gira icó uryá Gira só yītūrwa iyĭndi Gucá bugúfi bica inzira ntíbicá umugôngo Gucá mu zîko ní ukunyáruka Gusâza ní ugusahurwa Guseka umusóre sí ko kumuhanūra Gutāha gutūnga umugabo Hā guhāga wōshaza Hā guhūra n'úwagúhāye wōhūra n'úwakwîmye (n'úwakwêmereye) Hā gupfá uyu mŭsi wōpfa éjo Hā gupfá wōzānzama Hā kubá imbwá wōba imvá Hā kubêsha i bwămi wōtona nâbí Hā kubêsha wōbêsherwa Hā kugira amasáka wōgira amasabo Hā kugōka wōgōrwa Ha kunigwa n'ijambo wonigwa n'uwo uribwiye Hā kuremēkwa akabōnge wōremēkwa amabuye Hā kuvûmba umukŭngu wōvūmba umukûnzi Hā kuvyâra wōrima Hā kwĭshīma wōshīmwa n'ábăndi Hāga umutíma ntíhāgá uburyâmo Haguma umwămi ingoma irabāzwa Hakora mū nda Hapfa umugabo ntíhapfá abagabo Hapfa uwavûtse Haruha uwurí ku kivi Hasabwa uwĭmye Havūmbura uwurîbwa Hayāga abăngana Hĭrya y'ûbwôba haba ubugabo Hitámwo bihema indyārya I bukûnzi ntíbwīrá I bŭnyokόrome uhajānwa na nyoko Ibānga ní agacănwa katarahúrwa Ibānga ní iryā bábiri uwa gátatu aba arí igisahuzi Ibānga ntírimirwá intáma Ibānga ribāngirwa ingáta Ibānga rirahéberwa Ibānga ry'íntāngo ribazwa umubûmvyi Ibigôra bigōra abagabo Ibihe biha ibĭndi Ibihěngeri bitēra imfyísi urwěze Ibijá gucîka bica amarěnga Ibīntu bija ahó ibĭndi birí Ibīntu ní abāntu Ibirîwe nêzá birarwīra Ibísa birasabiranira Ibisângiye imizi bisāngira n'ûkwûma Ibitári ivyâwé ntúvyĭbīkáko Ibitárihó birîkaza Ibitěbu birarésha ntívyūbáka Ibitěbu vy'úmukêbá bikwēga agaheza Ibitúnye biruta ibitóbotse Ibuye riba ritó ntíribá ritŏto Ibuye riserútse ntíryīcá isúka Icâha cāha inká Icăyāye gihayira umukêbá akarí mu gihogero Icăyāye kivugira ibicúba ku macúniro Icĭmenyēre cītiranya amatúruka n'ámatāha Icĭrore kiguhisha inkavyi yăritse kw'īzosi Icĭvyāra ní ingwe Icĭzēre c'úmushēzi ntígihezwá na Icó iguhá n'îcó ikuvyărira birāngana Icó Imâna igutútse ní co kikwĭca Icó uhāwé n'úgutôra ucākwa n'úgutâkara Icó umūntu akorá ní co kimukóra Icó umuryāngo utāzí ntíkimenywá na bárŭndi Icó umutíma ukūnzé isógo zisūmba inyama Icó umuvyêyi asizé ní co aragá Icó umuvyêyi asizé ní co arerérwa Icó utarâbόna ucērekwa n'úkurāmba Icúmu rizôgucûngura ntúmenyá iyó ryăcuriwe Ifí ntímenyá ikirâza ishîngá urusěnga Ifí yāma mu mâzi ikāmana inyôta Ifúku itāzí agaheza ishōra agatwé ku mushíbuká Igabo rigira uwĭyubakiye Igera ntíritegá imvubú Igihēko gihēkera uwuhêkewe n'Îmâna Igihere giheza umugabo mū nzu Igihúgu ntíkirībwá ivú kirībwa abāntu Igikéburwa nticûmve ní imbwá kw'īgúfa Igikére gikera kítarâkererwa Igikére gikerebukira mu rushānga Igikíjije imbwá kiba kíyīshe Igípfa câbúriwe ní impōngo Igisânīrá gica umwāno ishíga ryîkoreye Igishărara c'úrujānyi gihushīsha isôko Igisúma ní igifáshwe Igisúru kivūvūdikirwa mu gahubo Igíti căgukoze mu jîsho cāma gíhiritse Igíti cīkwîje amáhwa gitēra inkēnde amakēnga Igíti cīswé ingoma ntikibāzwá Igíti cīswé umwâna ntígicānwá Igíti cūmyé cēgamira kibísi Igíti kigorōrwa kíkiri gitó Igíti kigwa iyό gihēngámiye Igíti kimwé ntíkibá ishāmba Igíti kirakúrira mu babāji Igíti ntíkigukóra mu jîsho kabiri Igíti utarí bwūríre ntúkirângamira Igitíka mu mapfá cīyita Bāndyabângaya Igitó gita uwagíkōye ntígitá uwakívyāye Igitó gitābwa iwăbo Igitúgu kirakúra ntígisūmbá izosi Ijāmbo rigukŭnze rikuguma (rigusubira) mū nda Ijana ntíryānká mu rĭndi Ijîsho Nyawĭkwēgera riha abakwé ibinóko Ijîsho rigēnzwá n'ákăndi rigushīma akêmo Ijîsho riguséma n'írigúhēzagira ntákanurá kumwé Ijîsho rigutúka inkúba n'írigútuka inkúmi ntúriyobérwa Ijîsho ry'úmutό ryānka umusâza Ijîsho ry'úwŭndi ntírigushĭmira umugeni Ijoro ntírigirá umutwăre Ijoro ribara uwarírāye Ikibwîrwa ní icŭmva icěrekwa ní ikibóna Ikigoyi kīza bárima Ikigútwāye umutíma ní co kigutwăra agatwé Ikimúga gisūmba imvá Ikimúga gitāmba cânyôye Ikinyóma cā nyéne urugó bagiha intébe kikīcaráko Ikinyóma cīca nyené co Ikinyóma cûmvīse ukúri kimena urūgi Ikinyóma kimara umŭsi ntíkimará umwâka Ikinyóma kiraryôha ntíkiryá umutsíma Ikinyóma kirasôsa ntígihāzá Ikinyoni kigurútse kítavuzé bacīta icâna Ikirémēra umutwé sí co kiremêra umutíma Ikirîrahábiri ntígiteramira ahó bavyiná amahása Ikirúta ikĭndi ní ijāmbo ry'úmusâza Ikirwa c'úmwămi ugiherūka ukícūbaka Ikitábuzé ní ibihŭnda mu bitōke Ikitâzí cāmbarira urunega mu bakínegura Ikitâzí cīgānzira agahîye Ikitâzí cītiranya imāmba n'úmusíba Ikivi ní icā kare Ikivūmbiko ntígitēshá ikivûmbuzi akarí ku mashíga Ikiyāgo gisūmba ikivi Ikīza ntíkīzíra umwé Imâna ifasha uwĭfashije Imâna igarurira ku makōmbokōmbo Imâna igira ahó imāníye Imâna igira amabóko marēmare Imâna iguha ingόro ikúbīkiye akarûri Imâna iguhá irutwa n'íyăkīra Imâna iguhăye ní yo ikwăka Imâna ihōra ihόze Imâna ikora ahó imānírijwe Imâna ikurăbira umwânsi muba múri kumwé Imâna ikuvyărira sí yo ikureréra Imâna iragúha ntímugurá (iyό muguzé iragúhēnda) Imâna iragúha ntíyībágira ahó yagúhēreye Imâna irarema ntítōránya Imâna iratânga aríko ntíyībágira guhena Imâna iruta ingabo Imâna itānga ishâka Imâna itāngira mw'ītíro Imâna itegéka ibīntu ní yo nkúru Imâna ntîbá kabiri Imâna ntîhá uwĭcaye Imâna ntîhá uwĭruka Imâna ntîhá uwĭsīze Imâna ntîhá uwĭtāngira itáma Imâna ntísīnzîra Imâna y'înká iba kw'īriba Imâna y'înká yāma ku mugezi Imâna y'ûmwôro imurābīsha umugôngo Imâna ya mwêne só si yó ya mwêne nyoko Imānga ntímaríra Imâna Imbăgwa ntíburá igicúmuro Imbeba ikurya igúhūha Imbeba irāríye umwôro iguguna urūgi Imbeba ntísāzíra mu kigega Imbeba zīyóbewe zitōnganira mu bigega Imbîtsi ya cāne ibīkira mukēbá Imbóga mbí ntízivá mū nkóno Imbógo ihotora ihîgwa Imbúrabâna yūgūmbira irekwe Imbúrabúgiríre ihūnga ijāmbo Imbúramaboko ibagara umushatsi Imbúto itēwé ní yo imerá Imbúto nzīzá itâwe mū nyēnga icīka izĭnga Imbwá ibura sé ntíburá shêbuja Imbwá ifise amaguru ané igaca mū nzira imwé Imbwá ikugá ntíryāná Imbwá itūbáha indăva ikeburwa n'înyágutwí Imbwá itwāwé ku rutúgu ntíhīgá Imbwá ntígutwěngera iba ishâka kukúrya Imbwá ntísumá n'îyó isumyé ntíshikána Imbwá y'úmukwé ní yo mukwé Imbwá y'úmusega ihīgira mu bíti vy'úrugó Imbwá y'ûmwôro yība irwâye Imbwá yahîye ku murīzo ngo buracá tuharăbe Imbwá yarîhūse ivyāra ibihúme Imbwá yīnwa na nyéne yó Imbwá yīséma irya shêbuja Imfúra igwa mū mfúruká Imfúra na sé barāngana Imfyísi itōra mu rwāngara Imfyísi y'íwănyu ikurya ikúrūndarūnda Imigére ibiri ntítēréka Iminwe iryōha inyúrana Imirázi isūmba guhuma Imisega ibiri ntínanírwa igúfa Imĭsi irasa ntingána Imisibo ntírerá Imisózi iyó ikūmbúranye abató barahagwa Imiswi itāzí agaheza yūgamika agáca Imitămbire y'ímpōngo ní yo migĭrīre Imíti ikora ikóranye Impararo ijāna n'ûmwâka Impêmbo y'ûmwâna ipfa mu magodoka Impéne irīsha ahó izirítse Impfîzi ahó ishitsé irîvuga Impfîzi ivyāra ukó ivyāgíye Impfîzi y'índwānyi iterekērwa mwěne sé Impfîzi y'íntāma itēndera nka sé Impfûvyi ibāga yôtsa Impfûvyi iragōka Impfûvyi irīra kw'īshano Impfûvyi iseka rimwé Impĭnga imarwa n'úkuyāga Impōngo ihīgwa yûbutse Impōngo isubira ku rwûbuko Impŭndu ntíbūngwá Imvugirakuyamara y'úmugabo ikūndwa na báke Imvúra inyāgira icó isānzé Imvúzi ya mênshi ivuga urwĭshe nyina Imyěnge y'ínzu imenywa na nyéne yó Inánkūndakuryá yarîye ubûki bw'îfûnděri Inanyi ikamwa měnshi Inánzōbirya mvyîkoreye yapfûye atîkóra inyuma Incúti iragúherekeza Inda iremēra irí gusa Inda ndēnde ihūmira indyá Inda ndēnde irōngwa icúmu Inda ní akamenēsha bānga Inda ní akarúta umwâna Inda ní amahănga Inda ní Bahomora Inda ní Barîtōraguza Inda ní sēha uzána Inda ní umwânsi Inda ntîbá impāmba Inda uyibarira icó wayirărije ntúyibaríra icó wayihăye Inda y'ûmwôro ibonekēsha agasámo Indahiro mbí ntigwāzá mū nda Indakûzi ntímutāhána ubukwé Indārandîye ní yo mugabo Indûrú ntígānzá ingoma Indyá y'úmugayo irya umugabo Inēra ibegerwa ku bwăyo igakūra ubwătsi Inēra ikunēra ku mukŏbwa igacīka umukwé Ingayi ya cāne uyitega Uburŭndi Ingēndo y'úwŭndi iravúna Ingēnzi irabόna Ingēnzi ntígirá ihěmbe Ingēnzi ntímenyá ahό igwá Ingēnzi y'ímihana ní yo nzanyi y'ámazímwe Ingeso irarába ntíhwērá Ingeso ntíryāmírwa Ingeso ntízīndúka Ingeso y'úrugó ntíyūbáka urŭndi Ingīngo sí ibigīngo Ingīngo y'íjāmbo iva mw'ījigo (mu matáma) Ingiri igira nk'íyĭndi ikavuna ibano nk'íy'ějo Ingo tubāné ní we ingo twānkáne Ingoma igānzwa n'ámashí Ingoma iruta iróbe Ingoma ní kimwé na nyéne yό Ingoma ntó yīca nka níni Ingoma nzīzá ní iyigúkijije Ingoma yagúkānze irahuhuma ugahūnga Ingoma yīmana ivyăyo Ingoma yōguha amáta ntíyōguha amâzi Ingōna iva mu rûzi ikarigata urume Ingόro ntísēnyéra iyĭndi Ingóro y'úmwămi iraguma itûgáye Ingūmba irīra kū mvyêyi Ingūmba itāzí ikíbi irigata ishênyo Ingwe igutwāra igitŭngwa ikagutānga kuráka Ingwe ntíyarí ízi gufátira kw'īzosi yarîgīshijwe Inká ikamwa icó yarīyé Inká irāra ahó iyĭndi yarāyé Inká irasâza ikīcwa n'úmwŭzukuru Inkêká ntíbēshá Inkēnde (ishājé) inyāgirirwa mūsí y'igíti (yahόra) yŭriye (yûrira) Inkezi ikera urwó birēhá Inkĭngi imwé ntígirá inzu Inkíre ntíkirá kabiri Inkóko irāra mw'īshāmba igacīka inkwăre Inkóko yērá itāha kare Inkokókazi irapfá amagí akabora Inkoni ikubíse mukēbá uyirēnza urugό Inkoni ishikīra igúfa ntíshikîra ingeso Inkoni nzīzá imerera ahăga Inkόno ihīra igihe ntíhīrá inzara Inkóno isha ukó ishāká Inkόno mu kwănka irava Inkόno mu kwănka irava Inkόrakozi ntíburá gushá Inkúmi ikura iyĭndi igîye Inkūnda nkúbōnye irutwa n'ínkūnda nkúzirikanye Inkúru mbárirano irutwa n'îyό wībόneye Inkúru y'ûmwâna isubira inyuma Inkwăre irāmvyé itōra mw'ītōngo ry'úwayíhīga Inkwăre itōra mw'ītōngo agatíma kári mw'īshāmba Inkwăre ivunítse ihūra n'ûmwâna Inkwăre yīcwa n'índeretsi Inkwăre zisēzerana mu masesa Inshiramazīnda ntírerá impfûvyi Intábarírwa (Intábwīrwá) ibarirwa (ibwīrwa) n'ûkό amâso atukúye Intábazá irya imiziro Intábiríma ntíyabírīye Intábisíga ni yó ntábisânga Intângo y'úbuhănza ní amasόso Intárābóna isēra iháha Intárimá ntímirá Intébe irutwa n'íntemére Intěre igwa kure Intîbágira ntíbāná Intîbágira ntírerá impfûvyi Intŏre ihūmba itwênga Intŏre ipfīra ibānga Intŏre mwōhūrira kū nzira ntíwōyirārira Intŏre ntírāmbá Intúmwa irarābirwa ntíyīcwá Intwâri iboneka rúkāmvye Inyákamwe inyaga imwé Inyama y'ámarêré yatânze umuziha gusohoka Inyama y'úmugóre isha yîhina Inyána imenya nyina mu mwîjimá Inyána iranúra ntíshirá irēnda Inyănge ntíharánira kwěra Inyo y'înkóko uyērekwa n'úmuyaga Inyoni iguruka yîsūnga igíti Inyósha mbí ingana umurozi Inyuma y'ínyungú hāza akanyărire Inyūndo irakúra (iracúra) ntísūmbá iyayûjuje Inyūndo isigáranye abâna ihōnda imisé Inzara irahéra aríko igihému kibí ntígiherá Inzara itēranya abaséka Inzara ní inzerágiza Inzara ntíyīcá batānu yīca abatânye Inzara y'ûmwâna imenywa na nyina Inzérerezi ntíhāmbá sé Inzigo izigira mu gahĭnga Inzigo ntízigáma irêmbo Inzira ntíbará inkúru Inzira y'íshāmba igēndwa n'ábayîzi Inzira ya hâfi yamáze abatwá Inzόga imara ubwôba ntímará ubwôro Inzόga y'í bwămi mu kuyisoma urasûngarara Inzóka ntíyīgórōra iba igîye Inzóka yōróshe imira iyigúmye Inzu ntísēnyéra iyĭndi Inzu ntíyīnjíra mu yĭndi Inzu yantíyahîye Irakeregeza ikaba inkěcuru Iríba riba kare Irirênze umunwa riba rírēnze impĭnga Iryěze kare ntírigerá ku murara Isáka rimwé ntíryūzúra ikigega Isáka rirakúra ntírisūmbá umugéshi Isári ntírēngá intŏre Isáse riva ku cûma Isāzi irí ubuté ntîryá ku gisebe Iséma isema básemerera Iséma y'úmugabo yīrukana ishíshīro Iséma y'úmukěcuru yīsīga umusoma Ishāmba ryăbāye indahiro ntíribá indagiro Ishávu ry'úmuvyêyi rirîrirwa ntírirārá Ishíga rimwé ntíryāríka Ishirásoní sí iyiróga ní iyírya abăndi bábona Ishûrwé rirêra kăndi rírura Isóni zirīsha ishano Isórōsóro igwīrira iyó iroyé (i bwĭnshi, i bwămi) Isúka yāmá iríma ntîgwá ingése Itáma ridatamíye ntíritamúra Itêká urihābwa n'úmugóre Itōngo ní amagára y'úmūntu Itōngo ní ubuzima Itōngo ry'úmuryāngo ní wo urizigáma Ivoka ry'îmbwá rikoroka (ijoro kăndi) ríhīye Ivú rihozé ní ryo ryōtsá inzu Ivy'ábăndi bishīnga amâso ntíbishīngá amênyo Ivy'ábapfú birya abapfúmu Ivy'ějo bibara ab'ějo Ivy'ějo bibonwa n'Îmâna Ivy'îsí ní amabānga Ivyā gusa biri ku mutégo Ivyā gusa bitēra ubwênge buké Ivyănse mu mashí bija mu migére Ivyâra ntírigōrá nk'írera Iyā nyuma ihāga inkoni Iyakáremye ní yo ikaména Iyakúrīye ntúyigéra inkoni Iyănka kuzímira irâbira Iyarâye ubúsa ntívugá Iyibíze nâbí uyīma ifu Iyĭgānje yīma izĭndi zíbona Iyigéze kure ntâ yitáyigéra ihěmbe Iyihôngotse arí imwé ntíbuzá izĭndi kurîsha Iyijá kurîsha ihēra kū nâma Iyikîtse ntâ wutáyikóra mū nda Iyikúbūriye ntíkuryá Iyinízwe n'amáta ntâ wŭndi mwērēra Iyirí ubwôba irahwêza Iyisîzwe umûnyu n'Îmâna irigatwa ná zöse Iyítăkōye nyoko uyihonyora mu mayêzi Iyivúnitse yīga gucûmbagira Iyivyâgiye kěra ivyāgurukana irāgo Iyivyâriye ku macúniro ntîbá ikíbāzwe Iyivyâye amashūri iyīcūnguza amarāgo Iyivyâye ikibóze irakírigata Iyό butárĭra mukâsό aba nyoko Iyó indûrú ivuzé umushūmba atānga shêbuja gupfá Iyó indûrú ivuzé umushūmba atānga shêbuja gupfá Iyó utēyé ibuye mū mbwá nyĭnshi iyimótse ní yo ubá ugémye Iyó uvá ntíhakuvá inyuma Iyŭbutse ntíhishwá indûrú Iyŭbutse ntíhishwá Indûrú Izā nyabutīndi zămazwe n'úmugére w'ísāzi Izijá guhóna zihēra mu ruhŏngore Izikénye ziruta izinyázwe Izína ní ryo mūntu Izo zābíra zări imitavu Izo zibiká zări amági Kabiri karazirwa Kamwé ní ubúsa Kananira abagabo ntíyĭmye Karahára mu rugănda ntíbacurá Karimanzigo ntíyīmbúra Kibúrabwênge c'úmugabo yakwîkiye ishênyo mu gisomasoma Kubá imbwá sí ukumoka Kubá murēmure sí ko kumanura imvúra Kubáho ní ukubâna Kugera kure sí ko gupfá Kugōrwa sí ko kugōka Kuraguza kurutwa nó kugēndereza Kure ní mū nda Kuryá ní kare Kuvúga měnshi sí ko kuyamara Maguru ya Nyárwări yasíze imvúra n'úmuguha Mpa nūmvé yĭshwe n'úmuráhu Mpūngé urw'ăha yakímajije amaguru Mū nda haba umutíma ntíhabá umutsíma Mū nda harāra inzara hakavyūka inzigo Mukâsó sí nyoko Mukúru w'íjāmbo ní irĭndi Mwāramutse ntákūrá akăramutse ku mutíma Mwěne nāká yōkuzirika ku cătsi Mwěne nyoko aravyâra ntŭtume N'úburí ku munwa burakoroka N'ubúsa burazirwa N'úwuhígimye aba avúze N'úwutáco avuzé aba avúze Na Bucangênda yapfûye atágīyé Na gáto kava ku yigûye Nári ntíhābwá intébe Ncīshé maké yacîye igihonyi Ndabirīnze yagûye mu mirīnzi Ndabirŭnguruke yagûye mu myūgariro Ndacâri mutó ní bwo butīndi Ndakwânse ntîvámwo ndagúkūnze Ndânse ibēra umusazi Ndaryĭmare ní we ndaryĭtēre Ndi umugabo ní ko gupfá Ndimé nshīmwé yagûye mw'īsemo Ndīndé yarápfūye Mpūngé arakíra Ngira ukó nakúgize ní we agōrá Ntā barônkera rimwé nk'abáca imisígāti Ntā buja bukizá Ntā bwênge bw'ŭmwe Ntā bwôro buramá nk'ûbw'íkirēnge Ntā cĭca umukŏndo ngo gisigé amara Ntā cĭca umukŏndo ngo gisigé amara Ntā gahéra iyό kăgīye Ntā joro ridacá Ntā kabúra imvo Ntā kěra kā gusa Ntā mbwá ikugána igúfa mu kanwa Ntā mpōngano y'ûmwânsi Ntā mucūmvyi yabwîyimye Ntā mugabo umwé Ntā mukúru aburá mukúruwé Ntā mukúru mu cōbo Ntā muryāngo usūmbá inda Ntā muzīndutsi wa kare ku mutíma w'úwŭndi Ntā mvúra idahitá Ntā mwâna n'íkinōno Ntā mwîzá w'ínzara Ntā mwônga uburá isáto iba idáhīzwé Ntā nda iburá intŭntu Ntā ndagúkūnda nkakwānkira umwâna Ntā ngoma itavugá Ntā nkokókazi ibíka isăke irího Ntā ntāmbara iburá inkomére Ntā nyama itaryá umutsíma Ntā nzόga itagirá ijāmbo Ntā rirênga rícāka Ntā rubănza ruburá ijāmbo Ntā rupfú ruburá umurīzo Ntā rutôha rútūhíwe Ntā shāmba risūmbá ijoro Ntā vyěra ngo de Ntā wakóreye Imâna yĭkoreye amabóko Ntā wăma ahîriwe Ntā wămbara yárahénye Ntā wĭcīra rubí Ntā wĭcīra urubănza Ntā wĭhanira abakúru bárihó Ntā wĭkūra kurí nyina ngo yaráshāje Ntā wĭnyagira abagabo bárihó Ntā wĭyerekera kū mānga Ntā wubâgira ahatágirá isāzi Ntā wŭbaka zibiri Ntā wubândwa abângikanije Ntā wubûrana n'úwumúgaba Ntā wubûrana n'úwumúhāmba Ntā wúca umugáni umwâna asînziriye Ntā wúca urubănza atūmvīse Ntā wúca uwó sé atăcīye Ntā wúgwa mu bânsi ngo agēndé amahóro Ntā wuhêka uwutîsîmbiza Ntā wuhérekeza uwĭcaye Ntā wuhísha umwôtsi inzu iríko irashá Ntā wuhόra ahîriwe Ntā wuhόra ahό yabâye (Imâna iba yáramuhâye) Ntā wuménya umŭsi Ntā wunyága uwó atăgabiye Ntā wurágira mū nzu Ntā wurímira amasáka ahó atagirá amasabo Ntā wurîra ibigôri ahó yagôrewe Ntā wurônderera ubwîzá mw'īkazānga Ntā wúrya inzóka ngo ananírwe n'úmurīzo Ntā wúrya vyöse nk'úwurága Ntā wúrya wênyéne nk'ígisebe Ntā wusába amáta ahó akōmbwá Ntā wusábana iminwe misa Ntā wusângira n'ûmwôro umwērēra Ntā wusângira n'úwutábegá Ntā wusênga iyĭruka Ntā wusíga inká mw'īgabiro Ntā wusîmba agasîndé Ntā wutânga icό adafisé Ntā wutânga Imâna kwĭhebūra Ntā wutêra atêngase Ntā wutêra ibuye ahó yatéretse igisābo Ntā wutêra icúmu mw'īcúmi Ntā wutîza Ntā wutîza urūgi imfyísi zâtêye Ntā wutôngana ahó atabá Ntā wutûnga izó adashītúra Ntā wutûra ngo atūrwé hāsí Ntā wuvûka rimwé ngo yūzúre ingovyi Ntā wuzíbira inzira y'Úburŭndi Ntā wuzíbira umurômbero inká zígitāha Ntā yígwa mu zîko ikūráyo inkóba zöse Ntā yĭruka itábūndá Ntā zibâna zítagerána amahěmbe Ntaramúka arutwa na yό (arutwa n'Imâna) Ntarátaze aruta mbūndâre Ntihāgá ibihúgu hāga imitíma Ntizicībwá amahěmbe zíhōwe ubúsa Nyamwānka iyó bivá yatútse umwămi w'înká Nyamwīgēndáko ntárimíra impěshi Nyené amaguru yĭrukiye nyené umugisha Nyené amâso yērekwa biké ibĭndi akîrābira Nyené ibīntu ní we nyené ubúsa Nyené Imâna avūmbikīsha irěnga Nyené Imâna yōkwăsamura hējuru y'ícōbo Nyené imbúgitá ní uwuyífashe ikirĭndi Nyené imbúgitá ní we nyené inyama Nyené umupfú ní we amujá ahanûka Nyina w'úmukŭngu ntávyiná nâbí Nyina w'úmūntu ní gasâto gahishá amahere Nyokórome akuruma akúbona Nzi aka arakábazwa Nzōbirya ngárutse yagûye inyuma y'íkibira Nzōja i bwămi yarîye ivyā Nzīrimira Sakírimi kibí yatânze umurozi gupfá Sinabíkoze yakóze umugabo mw'īrúgu Sīndyá aka aba yárīye akăndi Sīndyá aka ahinyuzwa n'úmusáse Só akwănka akuraga ivyămunaniye Só ntákwănka akwīta nâbí Sōkwé Sōkwé irutwa na só araroga Tubiri tuvūrana ubúpfu Uba ahabóna ukahábonera Ubāna na Súnēbá ugasunēba nka wé Ubēshera uwapfûye ugapfa nka wé Ubîka inzigo ntúzigáma irêmbo Ubītsa sōbukwé ukaba ukôye Ubugâbá bw'úmugabo ní bwo búryo bwîwé Ubugabo burîhābwa Ubugabo sí urucúmu Ubugírigíri bugira babiri Ubugúfi sí indwâra Ubujá gushá buratagata Ubukéne ní indwâra (ivūrwá igakíra) Ubukêye bucāna ayăndi Ubukúru sí bwo bwênge Ubuméra ku mugina buhābwa umwămi Ubúmwe buramōta Ubúmwe butarího butēranywa n'ínyama Ubūntu burîhābwa Ubūntu ní umūntu Ubunyegeri buyāgira kw'īgúfa Ubunyegeri bwĭnshi ntíbwīmbá Uburiri ntíbuvuná Uburîye umugabo ntíbubēshérwa umwâna Ubúro bwĭnshi ntíbuvá umusurúru Uburŭndi bugona búri mâso Ubúsa busūmba akamăramāza Ubúsābúsa buruta ubúsa Ubusâza bunyaga ubugabo Ubusígo buhūmá ntíbubá buníni Ubusĭmbi busāngíye amajānja ntíbuhishánya amajāmbo Ubusúma ntáwe bwěreye Ubusumano buhāza umutwé Ubúsya uwŭndi burôroha Ubuté buta mu zîko Ubutό buryāna nk'înzúki Ubutûnzi bwūbaka urugó bwîbīkiye umuhoro Ubwâto bwītângiye bukira umuyaga Ubwătsi burashá bukabisa ubŭndi Ubwênge bukwănse buseruka ushâje Ubwênge bukwănse būza mū nyuma Ubwênge burarahurwa Ubwênge buva i muhana Ubwênge bw'índa ní ukuryá ukîhorera Ubwênge bw'ŭmwe ní isáho itobótse Ubwĭra bugacá ntíbugutĕranya n'încúti Ubwīriza uwuryá ngo urānsaba Ubwîzá buca mu kanwa Ubwîzá bugukŭnze buja ku mutíma Ubwîzá bukwănse buja ahó batabubóna Ubwîzá bw'înká ní kubá imwé Ubwîzá ntíburībwá Ubwôro bucīsha ubwênge Uca bugúfi ugaca igitōke Uca mw'īshāmba utāzí ugaca inkoni utāzí Ucāna ubúsa ukēnyegeza intoke Ufōra cāne ukavuna umuheto Ugaya ahó ubá rikarēnga arího urí Ugaya ubw'îfûni ukarâra umwâka Ugēnda utábazá ugasāza utámenyé Ugēndera mu makānda y'ínzovu ugakira urume Ugona mw'īrima ikivi kikaba kírāye Uguhūnga ní uguhumāna Ugutâmbuka ní ko kugēnda Ugutânga ní ugutânguza Ugutsîtāra ní kwo kwīgirwa imbere Uhēra umurozi akaguhēkūra Uheza guhemuka ibigôri bikêra Uhisha ubwări nyoko ntíwāráma Uhishīra umurozi akakumarira abâna Ukira umukêbá ntúkirá icó avyāyé Ukó imvúra ikuvyé sí ko itwārá Ukó so aguhăye umwâka ní ko uwuryá Ukó yēzé ní ko atemwá Ukó yēzé sí ko atemwá Ukó zivugíjwe ní ko zitāmbwá Ukora icîzá ukagisānga imbere Ukora inâbí ikagúherekeza Ukubáza gutēra ukumenya Ukubóko kumwé kurîyaga ntíkwīmára ubúryi Ukurāmba ní ukubόna Ukúri guca mu zîko ntígushá Ukúri gushirira mu kuyāga Ukúri kurazirwa Ukúri ntíkubuzá ukuvûmba Ukúri ntíkuvugá uwukúze kuvuga uwukûzi Ukurima ntíkubuzá ukurimārima Ukurimira mū ndâré ní ukuzīnduka Ukuvúga ntígukūrá akănka Ukwĭbarira ní kwo kubêsha Ukwĭga ntíkubuzá ukwĭganyira Ukwîruka sí ko gushika amahóro Umanika agatu wîcaye mu kukamanura ugaháguruka Umena ibānga rikakumena inda Umubânyi ní we muryāngo Umubĭndi ushira uvyîmvye Umubiri ubira akábi Umubiri uvyāra udáhatsé Umubûranyi arahava icăbona kikahagwa Umucúzi w'ímitíma ntíyayírīnganije Umúfa w'ímbwěbwe unyōbwa ugíshūshe Umugabo ahāga amâzi ayîvōmeye Umugabo aharítse ahorana Indûrú Umugabo aheza kwŭbaka bámwūbakiyéko Umugabo ahūra n'úwŭndi Umugabo akira iryó atēwé ntákirá iryó agēndána Umugabo akwănse ntákwĭtēza ibibázo Umugabo amira intóre ntámirá ijāmbo Umugabo ananira abagabo ntánaníra akōbo Umugabo anyāgirwa umubiri ntányāgírwa umutíma Umugabo apfāna imigămbi Umugabo aravúga umugóre yavugá rukaba rúcītse itōngo Umugabo arīnda akăje Umugabo ashikwa na rímwe Umugabo asiga imbwá ntásigá umugayo Umugabo asīmba akaziba ntásīmbá akaziri Umugabo ata umugόre ntâtá umwâna Umugabo atabwīrwá yĭkebeye inyama itarībwá Umugabo atarí so akwībuka ahéjeje kuryá Umugabo atēmba kw'īcúmu ntátēmbá kw'ījāmbo Umugabo atīnya ingwe ntátīnyá iyamwînjiranye Umugabo atūnga uwŭndi apfûye Umugabo gitó akubita umugóre wîwé Umugabo mubí ní ubwâgiro Umugabo ní umwâna w'úwŭndi Umugabo ní umwūgariro Umugabo ní uwŏrya akīshura Umugabo ní uwúrya akarâza Umugabo ntáhorá ararwāna aba akûmbuye gutêka Umugabo ntákubûra Umugabo ntápfīrá izûba rimwé Umugaboijoro (ishāmba) atīnya icό vyărihūriyémwo Umugabo ntátīnyá urukâmvye Umugabo ntávūmbá inzóga avūmba ijāmbo Umugabo ntāwé a(ra)gaya imbόga mu mapfá Umugabo ntíyīcwá n'ínzara yīcwa n'ínzigo Umugabo umwé agerwa kurí nyina ntágerwá ku mwămi Umugabo umwé ntâcá urubănza Umugabo w'îséma akubūra mu rutára Umugabo w'îséma yōngeza umutsíma Umugabo yīhīndukiza mu kirago ntíyīhîndukiza mw'ījāmbo Umugáni ntûvá ku gíti uva ku mūntu Umugáni ugana akarího Umugáni ugānīra abarí kumwé Umugáni ungana ingoma Umugēnzi arakurutira incúti Umugēnzi ararírēnza Umugére uva kū nyo Umugére w'úmugóre uhīnda uhéra Umugisha ntíwībwá Umugizi sí we mugirírwa Umugóre arakáma intáre Umugóre asa n'ûmwâna Umugóre atānwa abâna ntátānwá ibigega Umugóre gitó agutātira agúseguye Umugόre musāngira amáta ntímusāngíra amaté (amâzi) Umugóre ní inkĭngi y'úrugó Umugóre ní ndyāna n'úwějeje Umugóre ní uwó ukōyé Umugóre ntárirîmba aba aríko aracúra intîmba Umugóre ntâryá incîrá ní ko gucîra umugabo Umugóre ntásīmbá urugó aba agômba kurugwa inyuma Umugóre ntátwārá icúmu Umugόre ntíyūríra inzu Umugóre sí akazûru Umugóre w'întárimá yōnsa isúka Umugόre w'îséma abika umugabo Umuhĭgi arí kure ntávuná imbwá Umuhĭnga wό kuryá arāra akáravye Umuhíni mushăsha utēra amabávu Umuhόgo ntúmenyá ubwôro usara ibisára abagabo Umuhúshatûnga w'úmugabo ahusha umugóre Umukéne na nyina aramwânka Umukéne ní ntā jāmbo Umukěngesha w'ímpōngo ayihīgīsha iróbe Umukényezi ní inkĭngi y'ítērambere Umukŏbwa akura kwā sêbukwé ntákurá kwā sé Umukózi abērwa n'împêmbo Umukúru yōva iyό ubá Umukwé w'îsόni ahāmbwa abόna Umūntu agirwa n'úwŭndi Umūntu ahūnga urwîmo ntáhūngá urupfú Umūntu akira icó abēshéwe ntákirá icó yībêsheye Umūntu arasōnza akībuka n'ûbwó yahâye imbwá Umūntu aruhūka apfûye Umūntu arya itōngo ryîwé Umūntu yīkora ku có afisé Umupfú ntáburá uwumúpfunya Umupfú ntíyīnûkira Umuryâmbwá aba umwé agatukīsha umuryāngo Umuryāngo ntúbuzá umuryângo w'ínzu kuva Umuryāngo uba ku muryângo Umuryāngo ujá guhóna ubāndwa wöse Umuryāngo umwé ntíwūríza umwămi umugwa Umuryāngo uryānyé urarîka Umuryāngo uryōha uryâna Umuryāngo utaziríriza urazíma Umuryí wa cāne ahasha umusyi Umusavyi ntárutá shêbuja Umusavyi w'ûrwânko agabana n'íngoga Umusazi arasara akagwa kw'ījāmbo Umusega (w'îmbwá) uryāna ugáramye Umuségo utagoná nyoko ntíwīshîmirwa Umushēzi yānka uwŭndi Umushikíriza w'ígitútsi ní we mutúkanyi Umushitsi mwīzá arîzimāna Umŭsi wa rwό (Rusăke) ntíbiká Umusóre umuhana aváyo ntúmuhána ajáyo Umusóre yōkurásira ntíyōgusabira Umúswa urya umuhíni usótera isúka Umutâga wīmukira ijoro Umutāma ní ubúsa (asúze aba anêye) Umutámiro w'ífūndi uhāza umuryāngo Umutavu wó mu kanwa uracá ntíbagarúra Umúti w'îmbwá wāhwa ku rugó Umutíma ntûbá mwôro Umutíma ntúgirá igúfa Umutíma usobétse amagánya ntúsobânura ijāmbo Umutíma uva ku mutsíma Umutīndi atīnda ku mwônga abăndi bávōma Umutīndi ntákizá uwŭndi Umutīndi w'înká atuka uwayímutīje Umutsíma w'Îmâna urya abarâmbije abarâmbiwe bátāshe Umutwăre atwārira böse agatūngāniriza böse Umutwăre ntâbá umwâna Umutwé umwé ntíwīgîra inâma Umutwé umwé wīfasha gusara ntíwīfásha gusaba Umúvo ntûcá ku mwōbo Umuvyêyi agaba ukó ashāká Umuvyêyi ahakurira ku rutaro akarīra ku rutoke Umuvyêyi atarí nyoko agushīmira inda yā mbere Umuzímu urīra ku muzima Umwâka w'ákănka ubúro burabûngwa Umwămi acumura yîcaye Umwămi ntíyīcá hīca Uburŭndi Umwâna ahētswé nêzá asohora ukubόko Umwâna ahora atînya ikára arítōye Umwâna akura i bŭse ntákurá i bŭnyina Umwâna ananira sé ntánaníra sêntáre Umwâna arahôngoka nyina akâsama Umwâna arakunanira arí uwâwé Umwâna arya inkóko nyina akayiruka amŏya Umwâna asa na nyina Umwâna iyó umuhăye umugóre umuhāna n'ítōngo arimámwo Umwâna murizi ntátōrwá urutózi Umwâna ní umutwăre Umwâna ní uw'Úburŭndi Umwâna ntáhābwá ubugabo arabwîhá Umwâna ntíyānká kwŏnka nyina ngo arwāye amahere Umwâna sí se Umwâna sí uw'ŭmwe Umwâna umumwa imvānda akazōkumwa imví Umwâna umurya imvānda akazōkurya imví Umwâna umwé ntâ mwâna Umwâna umwé sí umuryāngo Umwâna uramúkūnda akarubīkira uwîwé Umwâna urí buhēké ntúmwĭsha urume Umwâna uzôhêka ntúmwĭcīsha urume Umwâna w'íngwe ní yo ngwe Umwâna w'ínkēnde apfa yûrira igíti Umwâna w'îséma arirana umutsíma mū ntoke Umwâna w'îséma Umwâna w'îsúre avūkana isūnzu Umwâna w'úwŭndi akurya múyāga Umwâna w'úwŭndi ugira ngo ingo turwāné ntúgirá ngo ingo ndagukubíte Umwâna w'úwŭndi yīmba agúhisha ivú Umwâna yānāna kurí nyina Umwâna yānkwá ní we akurá Umwānda uhera iyó wagîye ntúherá iyó wavûye Umwânsi agucīra icōbo Imâna ikagucīra icānzo Umwânsi murabâna Umwânsi ntâbá kure Umwânsi ntâbá umwâna Umwânsi ntánūká Umwêrá uva i bukúru ugakwīra höse Umwĭgeme akura iyό yagîye ntákurá iyό yavûye Umwônga umwé wōnza inyoni Umwôro ní nyagupfa Umwūko ní ikiríko Umwŭngere w'índa ntácūrá amahóro imĭsi yöse Urahora útyo ntâbá mu rugó rw'úwŭndi Urāmba cāne ukarīnda uruvyíno rw'îmbwá Urazīnduka ntútāngá Rwūbá Ureka kugarura impéne ikíri hăfi yamará kurênga imirămbi ukābira nka yό Ureka kurimira umwâna w'ínyoni uwâwé agasōnza Urera nâbí ugatukwa n'ábakwé Urima biké ukīmburira mu gipfŭnsi Urima itíro ukīmbura ingonera Urímye ikibára hakamera inzúzi ntízibá arí izâwé Urubănza rugirwa n'ívyăbona Urubănza rumwé rumara zibiri Urubănza rw'íjoro ruca inkíma Urubănza rwōnka umugabo ntírwōnká umugόre Urubúze inkwăre ruvūmbukana igihuna Urugămba rugīyé kěra ruhinyuza intwâri Urugó rubuzé umugabo rubura umuhoro Urugó rugira babiri Urugó rurímwo umugabo runywa amáta Urugó rutagirá umugabo Urugó rutagirá umugabo rutāha umugayo Urugó rutagirá umugabo ruvuga umwâna Uruhănga rw'úmugabo rurarârīra rúsīnziriye Urujá kuja i bwămi rubānza mu bagabo Urujá kwăma rwāma kare Urukâmvye rumara umugabo Urukûndo rutarímwo umukûnzi ntírurāmbá Urukûndo rwītūzwa urŭndi Urukwâvu rurakúra rukōnka umwâna Urupfú rw'îmbwá ní inyama Ururími ntírwōnzá umukŏbwa Ururími rw'ŭmwe rukamwa ayěra Uruturūmbwe ruca ku ruhîye Uruvúze umugóre ruvuga umuhoro Urw'ûmwôro rumara zöse Urwânko rutēsha urwârwá Urwĭba rwība umugabo Urya cāne ukīroga inzara Urya incúti ukīnovōra intŭntu Urya nk'úmugabo ukanigwa Usaba Imâna y'úwŭndi ikaguha amahere Usaba inēra ukaba inēra Usaba umwîzá mugasa Usāngira ibānga n'îmbwá ikarikwīza ibisáka Useka umubânyi ukavyūka músa Uta agatōngo ataco kakugíze kagatuma ku kăndi ngo urāmpōra Uta akarānga ukaba utâye ibānga Uta umwūga ukaba utâye umwâna Utāmbira umwămi atagushăka akakwīta umusazi Utamira umugēnzi arí kū nâma ukaba utámira umutānga Utēka ubúsa ukamira ubŭndi Uturuka buká ugatāha bunyama Utûzi wīvômeye turaryôha Utw'ûmwôro twōmwēgēra Utwâwé ní utwó urāyé urîye Uwabâye mwīzá aba muzima Uwabírimye sí we yabírīye Uwagôwe aherekeza uwagôtse Uwămbaye ikirézi ntáboná kό cērá Uwămbaye ntâbá mubí Uwămbuwe n'ûwâzí ntâtá ingáta Uwămye akúruta akurusha n'îmvá Uwănka (Uwutâzí) agakúra abāga (aniga) umutavu Uwănka abagabo asiga bágabura Uwănka amazímwe abāndwa hábona Uwănka isāzi ata akanûka Uwănka kugâmbararirwa atuma uwukúze Uwănse kwŭmva ntíyănse kubóna Uwapfûye yarîhūse Uwarâye nêzá aseka uwarâye nâbí Uwatînye gupfá ntíyavûtse Uwěnyegeza ntávuná zöse Uwěrekeye iryá aba ahénye Uwĭcaye nêzá yōta nêzá Uwĭgize igikútso bamuyōza amasé Uwĭherēreye amwa inákuru Uwĭhoreye ahōnga biké Uwĭkīngirije umwămi arasa uwó ashāká Uwĭshwe n'ûwîwé ntárirírwa Uwĭtara kubá igihuna ahunikira búkēye Uwĭtēra umwôro amwēreka mu kigega Uwĭtōnze akama ishâshi Uwĭtōnze amira ibinóze Uwĭtumiye yītwāza intébe Uwĭyimye asa n'úwĭyahuye Uwó bukubíye akubira umukúbi Uwó bwăhamye ahamiriza arí umwé (wênyéne) Uwó ivyâgo vyāgíye n'ívyătsi ntíbimubísa inzira Uwó izá guhá iramusahurira Uwó izá guhá Uwó izá guhá ntímugeréraniriza Uwó utabōnyé ku rupfú rwā só ntúmubóna ibigôri vyêze Uwó wakíjije ní we akwĭca Uwŏhōra imbwá gusútama yōzimara zöse Uwŏsha umukéne aramusaba Uwubândwa ní we abāndá urūgi Uwubûndabūnda abonwa n'úwuhágaze Uwubûranye ikinyóma aragítsīndanwa Uwubwîra uwŭmva ntávuníka Uwúca umugáni ntátarámura umwâna Uwúca urubănza rw'ábavândímwe ararárama Uwudásavyé ntákirá Uwudáshōnjé ntáshērá Uwudásizé umwâna asiga umugáni Uwudátēyé ntásorόma Uwufíse amâso ahēndwa biké Uwufíse ikimuri ntáhakúrira hāsí Uwufíse imbwá ntâtá igúfa Uwugômba isīmbo asīmba urugó Uwugômba kugabana arazīnduka Uwugôwe agōra Imâna Uwugôwe aragōka Uwugôwe umuryāngo uramwākīra Uwugúhanūra kurēndegera aba agúteze umushíbuká Uwugúsavye umwūhīro aba agútaze umusêsekará Uwugúsūmba arakumanurira Uwugútānze gukáraba agutānga kubega Uwuhágarikiwe n'íngwe aravōma Uwuhána inzara arayirimira Uwuhána umurozi amubītsa umwâna Uwuhânzwe n'îsînzí ntásīnzîra Uwuhâwe n'Îmâna atēkera bárorēra Uwuhâwe n'Îmâna ntíyāmbúrwa n'úmuyaga Uwuhâwe n'úmwămi acānira Uburŭndi búbona Uwuhâwe n'úmwămi atēkera Uburŭndi búbona Uwuhênzwe n'ágahêngwé acāna inkīnzo Uwuhêtswe n'úmukêbá atēra agahînda insīmbizo Uwuhôngera umwânsi amara inká Uwujá gukíra icí aracûmbagira Uwujá gukíra indwâra arayirāta Uwujá gukíra urwîmo arwīma ururími Uwujá gusíga imvúra arayirorēra Uwujá gutûnga arima abagēnzi Uwujá kubá mu Burŭndi agira amâso ntágirá amatwí Uwujá kugaya ijāmbo arāba umunwa urivúze Uwujá kwŭmva arûmviriza Uwujá mu rugό rw'úwŭndi asiga ingeso kw'īrêmbo Uwukêngurutse aba yôngeje Uwukíze akira isúka Uwukíze akira iwăbo Uwukíze inkúba arayígānīra Uwukíze isěmu yībagira icămwīrukana Uwukíze ubusóre arabuganira Uwukóma amashí ntákubítwa kū ntoke Uwukúbita igishěgu arakijāniranya (arakirīndira) Uwukúbita inkēnde ntárābíra iyiháka Uwukûnda amasabo arayaraga Uwukúrāvye cāne agutēra kwāmbara Uwukúrusha umugóre akurusha urugó Uwumáze umwâka aba arâmvye Uwunyázwe n'ámagára ntákomôrerwa n'ábagabo Uwupfûye aba arúhūtse Uwurâmvye arabόna Uwurérewe n'Îmâna agira ngo arusha abăndi guhana Uwurí hăfi y'úmuvyêyi ní we agabíra Uwurí mū ntăhe arêzwa ntíyīyéza Uwurí mūsí y'íjuru ntátīnyá imitúragaro Uwurívuze mu gushēngera ntâbá agîye Uwurúcīye mūsí (urugó) ntámenyá ikirúrimwó Uwurûmbije umugόre ntásārûra umwâna Uwusába agasákanyíka aranūkirwa akîhorera Uwusába Imâna ntásarágara Uwushâje asigáho Uwushâka akêzá aragáhebera Uwushâka inká aryāma nka zό Uwushâka kukúrya ntáburá imbóga agukóza Uwushâka umubíra abira akŭya Uwushâka umucé acīka ijoro Uwushâka urwâmo yēnga urwârwá Uwushônje ntíyūmvá Uwutábōnyé agasóhoka ntáboná akĭnjira Uwutábusyá abwīta ubumera Uwutáco agirá ntáco agayá Uwutágerá aragereranya Uwutágirá ubwôba aba atágirá ubwênge Uwutágiríwe n'Îmâna ntíyīgírira Uwutáharí asa n'úwapfûye Uwutăkurīye imvānda ntŭkamurye imví Uwutânga nêzá atānga kabiri Uwutárābóna ntávugá Uwutárāgēnda yīta umwâna Nzirakugēnda Uwutárahéra aba arahékenya Uwutárāpfá aba akírihό Uwutári bukuvúne yōkuva inyuma Uwutárĭbwa ntárīndá Uwutárihό azigamirwa n'úmuryāngo Uwútăvyāye akoma urume Uwutáyāzé na sé ntámenyá umugáni wa sěkuru Uwutâzí akarâye arāza ifu Uwutâzí imĭsi arāta urugó Uwutâzí inzira yazanánye ahanwa n'ámayirábiri Uwutâzí Uburŭndi aburūndwámwo Uwutâzí ubwênge ashīma ubwîwé Uwutâzí umukŭngu yīma umwâna Uwutâzí umwânsi ashīma inda Uwutâzí umwânsi asīga umubiri Uwutéma urwîwé umutīza umuhoro Uwutîcâniye ntárahúrira uwŭndi Uwutîgába ntíyīgáburira Uwutônganye n'úmuriro arya bibísi Uwutôsōra ifúku yāmiza agáti (akătsi) mu jîsho Uwutsînzwe ntíbatsīndáho Uwuvôma yânka avōma ibiróhe Uyāgira urupfú uwutărubōnye ukaba uménye ibānga Vyĭnshi bibí birutwa na bíke vyīzá Vyōbîha ntívyōbura Wānka bāngwé ntíwānká zana ndābé Wānka gutâmbana imví ukazívūmbana Wānka kugaburira umushitsi ukaba ugôtse Wānka kurimana imví ukazisēgana Wānka kurimira kure ukahasumira Wība uhêtse ukabwīriza uwúri mu mugôngo Wīrukana umugóre ngo aguguna igúfa ukāzana uwurímira miyônzwá Wītaba kare ugatumwa kure Zikamwa ayό zitāhánye

	Akamenyetso ko kurondera
	Kurondera ico ari co cose
	Kurondera indirimbo
	Kurondera imyibutsa

No.	Ukwezi
1	Nzero
2	Ruhuhuma
3	Ntwarante
4	Ndamukiza
5	Rusama
6	Ruheshi
7	Mukakaro
8	Myandagaro
9	Nyakanga
10	Gitugutu
11	Munyonyo
12	Kigarama

No.	Mois
1	Janvier
2	Février
3	Mars
4	Avril
5	Mai
6	Juin
7	Juillet
8	Août
9	Septembre
10	Octobre
11	Novembre
12	Décembre

No.	Month
1	January
2	February
3	March
4	April
5	May
6	June
7	July
8	August
9	September
10	October
11	November
12	December

No.	Ukwezi
1	Mutarama
2	Gashyantare
3	Werurwe
4	Mata
5	Gicurasi
6	Kamena
7	Nyakanga
8	Kanama
9	Nzeri
10	Ukwakira
11	Ugushyingo
12	Ukuboza

URUTONDE RW'IBIRIMWO [JML]

Imyibutsa y'ikirundi [3]

Mu Kirundi

En français

In English

Mu Kinyarwanda

UTC (GMT)
Gitega
Brisbane